ÁNH SAO DẪN ĐƯỜNG

Theo nhà thiên văn học Johan Kepler (thế kỷ thứ XVII), bình thường các ngôi sao vẫn quay cách đều nhau, nhưng vào năm Chúa Giáng Sinh, sao Thổ - Jupiter và sao Hỏa – Saturn, nhích lại sát nhau đến độ ánh sáng của ngôi sao này cộng hưởng với ánh sáng của ngôi sao kia, tạo ra một luồng sáng khác thường kéo dài đến cả mấy tháng… Sự kiện lạ thường đó đượcc gọi là ánh sao Đấng Cứu Thế. Thánh Thi diễn tả:

Kìa xem điềm lạ ánh sao.

Hào quang rộng tỏa khắp bầu không trung.

Ánh sao lạ mọc lên phía trời Tây (phía Tây của miền Lưỡng Hà), khiến cho các đạo sĩ ở phương Đông làm cuộc hành trình tìm kiếm Đấng được tỏ hiện bằng Ngôi Sao lạ tỏa sáng, mà Lời Ngôn sứ được tiên báo bởi một phù thủy dân ngoại xa xưa tên là Balaam: “Một ngôi sao mọc lên từ nhà Giacóp, một vương trượng nổi dậy từ nhà Israel” (Ds 24,17).

Xa xưa trong hành trình xuất hành, Thiên Chúa đã dùng cột mây cột lửa để hướng dẫn dân Do thái đi trong hoang địa về đất hứa, với các đạo sĩ phương Đông, Ngài dùng ánh sao dẫn đường đến Belem để gặp Đấng Cứu tinh, trong thân phận một Hài Nhi được đặt trong máng cỏ, Thánh Augustino nhận định: "Một mầu nhiệm vĩ đại: Có một Hài nhi đang nằm trong máng cỏ, và bé thơ này đã dẫn dắt các vị Đạo sĩ đến từ phương Đông. Hài nhi ẩn mình trong chuồng chiên lừa, đã được tỏ hiện lộ trên bầu trời (bằng ánh sao sáng), để sự tỏ biểu trên bầu trời sẽ được thực hiện nơi chuồng chiên lừa , sự tỏ hiện này cùng lúc biểu lộ sự vĩ đại và sự khiêm tốn của Hài Nhi. Sự tỏ hiện  trên bầu trời, đã được các đạo sĩ tìm kiếm và thấy trong chuồng chiên bò… Ngài được yêu mến tôn thờ bởi các đạo sĩ  và làm lo sợ các con người thiếu thiện tâm. (Saint Augustin: sermon CC).

Chính Hài nhi là ngôi sao cứu tinh của nhân loại như chính tên Giêsu: Đấng Cứu Chuộc. Hài nhi là Đấng Messia, là Chúa Kitô, Ngài là "ánh sáng chiếu soi muôn dân" mà Ngôn sứ  Isaia loan báo: "Hãy đứng lên, hãy tỏa sáng ra" (x. Is 60,1-6).

Tỏa sáng từ bầu trời mà các đạo sĩ dõi theo nên Thánh Augustino nói: «Nếu các mục đồng đã nhận được các tin vui từ các thiên thần và các Đạo sĩ bởi  ngôi sao. Tất cả đã đều  nhận được từ trên trời, biết rằng Vua Trời đất hữu hình trên trái đất, để vinh quang ca ngợi Thiên Chúa trên các tầng Trời và hòa bình trên trái đất được trao ban cho con người thiện chí (Saint Augustin: sermon CXCIX).

Các nhà Đạo sĩ là hình ảnh cho những người thành tâm thiện chí, tuy không thuộc niềm tin chờ đợi đấng Cứu Thế. Nhưng họ vẫn luôn tìm kiếm chân lý và khi thấy dấu lạ Đấng phải đến qua một vì sao, họ đã tìm kiếm trong kiên trì và cuối cùng họ đã gặp được Hai Nhi Giêsu và  dâng cho Ngài những thứ quý giá nhất.

Sự viếng thăm của ba nhà đạo sĩ dân ngoại được coi là cách Thiên Chúa dùng để tỏ mình ra cho nhân loại. Chúa mời gọi tất cả mọi người: Do thái và người ngoại giáo, khắp cùng trái đất đến nhận lãnh ơn cứu độ. Các nhà đạo sĩ "thờ lạy" Hài nhi: Động từ "thờ lạy" (preskunêô) được Kinh Thánh Cựu Ước thường dùng để chỉ việc lương dân đến tôn thờ Giavê trong Đền Thờ. Thánh sử Matthêu dùng lại động từ «thờ lạy» nói đến tính đại đồng của ơn cứu rỗi mà Đức Giêsu mang đến, tất cả muôn dân sẽ đến thờ lạy Thiên Chúa. Trong sách Tin Mừng Matthêu nhấn mạnh rằng: các dân tộc "sẽ đến từ phương Đông và phương Tây, an phần vào bữa tiệc với Abraham" (Mt 8,11).

Các nhà Đạo sĩ thờ lạy và dâng lên Hài Nhi các lễ vật: vàng, nhũ hương và mộc dược, là những lễ vật được dâng cho bậc vương giả (xem Tv 72,15 vàng, Is 60,6 vàng và hương, Tv 45,8 mộc dược). Các lễ vật như là cử chỉ niềm tin của các đạo sĩ tuyên bố: Hai Nhi là Đấng Quân Vương mang tính thần tính và nhân tính. Vàng có tính cách quý báu và cao sang, trong thời xưa dành cho vua chúa. Dâng vàng cho Hài đồng Giêsu có ý nói Hài nhi Giêsu là Vua, vàng cũng biểu tượng cho lòng mến của con người, Đấng vì yêu mến làm tất cả cho con người. Nhũ hương - Trầm hương dùng trong việc tế lễ trong sự ca ngợi và thờ lạy Thiên Chúa. Chúa Hài đồng là Thiên Chúa được thờ lạy và ca tụng, cho nên trầm hương còn chỉ sự vinh quang. Mộc Dược dùng để chữa lành người bệnh và tẩm liệm thi thể người chết thời xưa. Mộc dược nói lên nhân tính và loan báo sự chết của Hài nhi, Ngài được tẩm ướp và chôn trong mồ. Mộc dược cũng biểu tượng cho sự hy sinh, Hài Nhi - Đấng sẽ hy sinh.

Dõi theo ánh sao hang đá Belem, và theo chân các Đạo sĩ, chúng ta được mời gọi đến bên Hài Nhi Giêsu để thờ lạy, và dâng lên Ngài lễ vật cuộc đời, như Thánh Léo Cả nhận định:  «Mặc dù tất cả giàu có, phong phú đến từ Thiên Chúa, Thiên Chúa mong đợi chúng ta dâng hiến hoa trái của việc làm nơi chúng ta; Nuớc trời không dành cho những con người mê ngủ, nhưng cho những người thức tỉnh và làm việc trong lệnh truyền của Thiên Chúa (saint Léon le Grand: sermon XXXII, pour l’Epiphanie, II 4).

Thật thế đời chúng ta là của lễ không hề ngưng với những hoa quả thường ngày là lao công: công việc hàng ngày với tinh thần trách nhiệm mến yêu là vàng, với sự hy sinh cao cả là mộc dược, với tâm tình hớn hở phục vụ cho vinh quang Thiên Chúa tựa  như trầm hương…

"33 năm sau", (tựa đề câu chuyện) viếng Hài Nhi, một trong ba đạo sĩ đã đi triều bái vua Do Thái mới sinh tự hỏi "Những gì đã xảy ra cho đứa bé năm nào?".. Suốt cuộc đời, ông không thể nào quên được cuộc hành trình cách đây khoảng 33 năm, một cuộc hành trình dõi theo ánh sáng sao lạ dẫn ông đến hang đá Bêlem. Tiếp câu hỏi: "Liệu đứa bé ấy có trị vì dân Israel được không?". Làm cho đạo sĩ bồn chồn đứng ngồi không yên. Rồi chẳng dừng được, một lần nữa ông quyết định lên đường đi đến Palestine. Tại Giêrusalem, những bậc bô lão còn nhớ đến những vì sao lạ, nhưng không ai biết gì đến đứa bé được sinh ra dưới điềm lạ ấy. Còn tại Bêlem mọi người được hỏi đều lắc đầu, ngoại trừ một cụ già cho nhà đạo sĩ biết:Làm gì có ông Giêsu Bêlem, chỉ có ông Giêsu Nagiarét, một người nói phạm thượng tự xưng mình là Con Thiên Chúa, nên cách đây mấy tuần đã bị xử "tử hình thập giá".

Thất vọng ê chề, đạo sĩ thẫn thờ nhập vào đoàn những người hành hương trở lại Giêrusalem, vào đúng ngày Lễ Ngũ Tuần. Chen lấn vào đoàn lũ đang mừng lễ Tạ Ơn Sau Mùa Gặt, ông chú ý đến một đám đông đang bu quanh một nhóm người. Tò mò đạo sĩ lấn qua đám đông để đến gần và nghe có kẻ nói: "Tưởng gì chứ lại gặp mấy tên say rượu nói tầm xàm".

Nhưng tai ông lại nghe một người trong nhóm nói tiếng nước mình và rõ ràng ông ta nói về ông Giêsu Nagiarét, người đã bị đóng đinh, nhưng đã được Thiên Chúa cho sống lại từ cõi chết. Như bị một sức mạnh vô hình thúc đẩy, đạo sĩ chen vào đám đông cất tiếng hỏi: "Vậy bây giờ ông Giêsu đó ở đâu?". Ðại diện nhóm người đứng ở giữa đám đông là Simon Phêrô trả lời: "Ngài đang ở giữa chúng tôi. Ngài đang ở trong chúng tôi. Chúng tôi là môi miệng, là tai mắt, là đôi tay, là đôi chân của Ngài".

Trong lúc Phêrô đang nói, bỗng có một luồng gió thổi mạnh và hình lưỡi lửa một lần nữa thổi tràn xuống mọi người, đạo sĩ bỗng lại thấy ánh sao Bêlem, nhưng lần này ánh sao ấy chia ra nhiều ánh sao khác rơi xuống mọi người.

Trong tâm hồn, ông chợt hiểu: Mỗi người phải trở nên máng cỏ nơi Ðức Giêsu sinh ra và mỗi người phải là ngôi sao sáng  mang Ngài đến cho mọi người xung quanh bằng chính của lễ cuộc đời đầy ắp vàng – lòng mến, vinh quang cho Thiên Chúa và đến với con người – trầm hương, hy sinh phục vụ vì anh em là mộc dược cuộc đời.

Thật chí lý từ xa xưa, Thánh Phaolô kêu gọi chúng ta “Giữa thế hệ đó anh em hãy chiếu sáng như những vì sao trên vòm trời” (Philipphê 2,15) – Thánh Phêrô xác tín: "Sao Mai xuất hiện trong lòng chúng ta" (2 Pr 1, 19) – Ðức Giêsu đã nói: "Các con là ánh sáng thế gian" (Mt. 5, 14).

Lm. Vinh Sơn, Sài Gòn