1. Mùa Chay là gì? Mùa Chay
kéo dài bao nhiêu ngày, bắt đầu và kết thúc vào ngày nào?
Mùa Chay là mùa sám hối đặc
biệt để chuẩn bị mừng lễ Vượt Qua của Đức Kitô. Mùa Chay kéo dài 40 ngày, bắt đầu
từ thứ Tư Lễ Tro và kết thúc trước Thánh Lễ Tiệc Ly chiều ngày thứ Năm Tuần
Thánh.
2. Kinh Thánh cho ta biết
con số 40 ám chỉ những biến cố lớn nào?
Con số 40 (ám chỉ) gợi nhớ
40 năm dân Do Thái Vượt Qua trong sa mạc tiến về Đất Hứa (Ds 14, 33; 32, 13), lụt
Hồng Thủy kéo dài 40 đêm ngày (St 7) và cuộc chay tịnh 40 đêm ngày của Chúa
Kitô trong rừng vắng trước khi rao giảng ơn cứu độ (Mt 4, 2; Lc 4, 1 – 2). Các
Giáo Phụ cũng coi thời gian giữ chay tương tự thời gian bốn mươi ngày ông Môsê ở
trên núi Xinai (Xh 34, 28), hoặc 40 ngày ông Êlia chạy trốn ở núi Khorép (1V
19, )…
3. Mùa Chay có mấy đặc tính?
Mùa Chay là mùa sám hối đặc
biệt để chuẩn bị mừng Lễ Vượt Qua của Đức Kitô, và nhất là nhớ lại hoặc dọn
mình lãnh nhận Bí Tích Thánh Tẩy.
Mùa Chay còn là mùa chuẩn bị
các tín hữu cử hành Mầu Nhiệm Vượt Qua bằng sự nhiệt thành nghe Lời Chúa và
chuyên chăm cầu nguyện mỗi ngày.
4. Mùa Chay mang ý nghĩa gì?
Mùa Chay là thời kỳ sám hối,
cầu nguyện: Hội Thánh kêu gọi mọi người quay về với Chúa, thanh tẩy tâm hồn, từ
bỏ các tật xấu, hy sinh hãm mình và làm việc bác ái.
Mùa Chay cũng là thời gian
huấn luyện Đức Tin của các Kitô hữu cho thêm vững mạnh, và sâu xa hơn khi nhớ lại
Bí Tích Thánh Tẩy đã lãnh nhận.
Mùa Chay còn là mùa chuẩn bị
cho anh chị em Dự Tòng đón nhận sự sống thiêng liêng nhờ việc sống tinh thần của
Bí Tích Thánh Tẩy.
5. Chủ đề Sứ Điệp Mùa Chay
năm 2014 của Đức Thánh Cha là gì?
Chủ đề của Sứ điệp trích từ
thư thứ hai của Thánh Phaolô gửi tín hữu Corintô: “Người đã trở nên nghèo để
làm cho chúng ta được giàu có nhờ cái nghèo của Người” (x. 2 Cr 8,9).
6. Vì sao ĐTC chọn chủ đề
này?
Vì đây là chủ đề yêu thích
của Đức Thánh Cha Phanxicô; ngay từ khi khởi đầu sứ vụ Giáo hoàng, ngài đã luôn
nhấn mạnh đến chiều kích này của đời sống Kitô hữu.
7. Bốn phương thế Hội Thánh
quen dùng trong Mùa Chay là gì?
Bốn phương thế Hội Thánh
quen dùng trong Mùa Chay là: sám hối, ăn chay hãm mình, cầu nguyện và làm các
việc bác ái.
8. Sám hối là gì?
Sám hối là can đảm và khiêm
tốn nhìn nhận những lỗi lầm mình đã phạm.
9. Việc chay tịnh giúp con
người ra sao?
Qua việc chay tịnh, con người
nhìn nhận mình lệ thuộc Thiên Chúa, vì chính lúc không sử dụng lương thực Chúa
ban, con người mới cảm nghiệm được tính cách bấp bênh của sức lực mình. Hơn nữa,
ăn chay là muốn bày tỏ cùng Thiên Chúa rằng: Nếu không có Người, chúng ta không
thể làm gì được; và qua việc thực lòng nhìn nhận tính cách hư vô của mình, con
người khẩn cầu Chúa tha thứ.
10. Theo luật HT, đến tuổi
nào thì buộc phải giữ chay và kiêng thịt?
Theo luật Hội Thánh, mọi
người từ tuổi thành niên (tức là 18 tuổi trọn; GL 97) cho đến khi bắt đầu 60 tuổi
thì buộc phải giữ chay (GL 125 ). Còn luật kiêng thịt buộc những người từ 14 tuổi
trọn trở lên.
11. Giáo Hội buộc ta phải
giữ chay và kiêng thịt vào những ngày nào?
Giáo Hội buộc ta phải giữ
chay và kiêng thịt vào hai ngày Thứ Tư Lễ Tro và ngày Thứ Sáu Tuần Thánh (x. GL
125). Việc chay tịnh của Hội Thánh vào hai ngày này nói lên ý muốn đền tội và từ
bỏ tội lỗi và đó cũng là một sự chuẩn bị để mừng lễ Phục Sinh.
12. Phụng Vụ ngày thứ Tư Lễ
Tro gợi lên cho tín hữu những gì?
Phụng Vụ ngày Thứ Tư Lễ Tro
gợi lên cho tín hữu ý thức về thân phận thụ tạo tội lỗi của mình. Khi nhận tro
rắc lên đầu, tín hữu được nhắc nhớ: “hãy nhớ mình là tro bụi và sẽ trở về bụi
tro”.
13. Tại sao CN thứ VI Mùa
Chay được gọi là Chúa Nhật Lễ Lá?
Chúa Nhật bắt đầu Tuần
Thánh gọi là Chúa Nhật Lễ Lá, vì có cuộc kiệu lá để kỷ niệm việc Chúa Giêsu
long trọng tiến vào thành Thánh Giêrusalem để hoàn tất Mầu Nhiệm Vượt Qua của
Người. Tục lệ này khởi đầu tại Giêrusalem vào cuối thế kỷ thứ IV.
14. Nghi thức làm phép lá
và rước lá nhắc nhở chúng ta điều gì?
Nghi thức làm phép lá và rước
lá nêu cao vương quyền của Đức Kitô, đồng thời để giúp chúng ta sống lại cảnh
tượng Chúa Kitô khải hoàn tiến vào Giêrusalem. Người muốn tỏ uy quyền và vinh
quang của Người để chúng ta bền vững, tin tưởng và trung thành với Người.
15. Tuần Thánh là gì?
Tuần Thánh là tuần lễ chủ yếu
của Năm Phụng Vụ, bắt đầu từ Chúa Nhật Lễ Lá đến Chúa Nhật Phục Sinh.
16. Trong tuần Thánh, GH cử
hành những cuộc tưởng niệm nào?
Trong Tuần Thánh, Giáo Hội
cử hành cách đặc biệt hơn các biến cố trong những ngày cuối cùng của Chúa
Giêsu, tức là cuộc khổ nạn, cái chết và sự Phục Sinh của Người. Trong tuần lễ
này, Tam Nhật Vượt Qua là những ngày quan trọng nhất.
17. Hằng năm, người Do Thái
mừng lễ Vượt Qua để làm gì?
Hằng năm người Do Thái mừng
lễ Vượt Qua để tưởng nhớ lại biến cố Vượt Qua Biển Đỏ mà ngợi khen, cảm tạ
Thiên Chúa đã yêu thương giải thoát họ khỏi cảnh nô lệ Ai Cập, và nhắc nhở họ
phải sống xứng đáng là dân riêng của Chúa.
18. Hội Thánh cử hành Tam
Nhật Vượt Qua với mục đích nào?
Hội Thánh cử hành Tam Nhật
Vượt Qua để cho ta thấy trước và sống trước những thực tại của ngày cánh chung,
ngày mà Chúa Kitô sẽ tập hợp tất cả chúng ta lại trong Nước của Cha Người. Mầu
nhiệm Thương Khó và Phục Sinh của Chúa Giêsu đã khơi mào và bảo đảm cho ta được
hưởng ngày hồng phúc ấy.
Hơn nữa, Hội Thánh dùng Tam
Nhật Vượt Qua để đón nhận những con cái mới được sinh ra trong ân sủng, để giao
hòa những hối nhân và canh tân đời sống những người đã được thanh tẩy.
19. Tam Nhật Vượt Qua có ý
nghĩa gì đối với Kitô hữu?
Tham dự Tam Nhật Vượt Qua,
tín hữu được sống với Đức Kitô trong bữa Tiệc Ly, theo Người lên Núi Sọ, bước
vào chốn an nghỉ của Người và chiêm ngắm Người Phục Sinh vinh hiển.
20. Tại sao Tam Nhật Vượt
Qua lại là trung tâm điểm của Phụng Vụ Kitô giáo?
Tam Nhật Vượt Qua là trung
tâm điểm của Phụng Vụ Kitô giáo, bởi vì tất cả nền Phụng Vụ của Hội Thánh đều
phát xuất từ mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô: khổ nạn, chịu chết và phục sinh.
Chúa Phục Sinh là ngày lễ Mẹ của mọi Chúa Nhật trong năm; Thánh Lễ nào cũng đều
tưởng niệm và tái diễn công cuộc Vượt Qua của Đức Kitô.
21. Trong ngày thứ Năm Tuần
Thánh, Hội Thánh cử hành những nghi thức long trọng nào?
Thánh Lễ Truyền Dầu được cử
hành vào ban sáng do Đức Giám Mục Giáo Phận chủ tế cùng với Linh Mục đoàn để
làm phép dầu Bệnh Nhân, dầu Dự Tòng và để thánh hiến Dầu Thánh.Thánh Lễ tưởng
niệm bữa Tiệc Ly của Chúa Giêsu được cử hành ban chiều để nhắc nhớ việc Chúa
Giêsu thiết lập Bí Tích Thánh Thể. Thánh Lễ này khai mạc Tam Nhật Vượt Qua.
22. Phụng Vụ chiều thứ Năm
Tuần Thánh, Hội Thánh tưởng niệm những biến cố gì liên quan đến Chúa Giêsu?
Trước hết là tưởng niệm bữa
Tiệc Ly của Chúa Giêsu, việc Ngài thiết lập Bí Tích Thánh Thể và chức Linh Mục
(x. Mt 26, 26-29), cũng như nghi thức rửa chân, biểu tượng tình yêu phục vụ của
Đức Kitô (x.Ga 13,1 -20).
23. Khi cử hành nghi thức rửa
chân, Hội Thánh muốn nhắc chúng ta điều gì?
Chính vì yêu thương mà Chúa
Giêsu đã hạ mình xuống rửa chân cho các môn đệ, như đầy tớ rửa chân cho chủ.
Qua nghi thức này, Hội Thánh muốn nhắc nhở chúng ta phải noi gương Đức Kitô
trong tinh thần phục vụ: “Phục vụ vì yêu thương”.
24. Kinh Thánh cho ta biết
tâm trạng của Chúa Giêsu trong vườn Ghếtxêmani thế nào?
Trong vườn Ghếtsêmani, Chúa
Giêsu cảm thấy sợ sệt, buồn rầu và xao xuyến. Người đã xin Chúa Cha cho khỏi
qua giờ đau khổ, khỏi phải uống chén này. Tuy nhiên, dầu sợ hãi, Người cũng sẵn
sàng chết, nếu đó là Thánh ý Chúa Cha: “nhưng xin đừng theo ý Con, mà xin theo
ý Cha” (x. Mt 26, 39; Mc 14, 35 – 36; Lc 22, 42 – 44).
25. Chén mà Chúa Giêsu xin
Chúa Cha cho Ngài khỏi uống ám chỉ điều gì?
Chén ở đây ám chỉ những thử
thách và những đau khổ mà Đức Giêsu sắp phải chịu. Đó chính là cuộc thương khó
của Ngài.
26. Trọng tâm của việc cử
hành chiều ngày thứ Sáu Tuần Thánh là gì? Tại sao?
Trọng tâm của việc cử hành
chiều thứ Sáu Tuần Thánh là nghi thức suy tôn và kính thờ Thánh Giá, vì nhờ
Thánh Giá mà ơn cứu độ được ban cho chúng ta.
27. Trên Thập Giá, Đức
Giêsu đã nói những lời nào?
Lời thứ nhất: Đức Giêsu cầu
nguyện với Chúa Cha xin Người tha cho những kẻ làm khổ mình: “Lạy Cha xin tha
cho họ, vì họ không biết việc họ làm” (Lc 23, 34);
Lời thứ hai: Đức Giêsu chấp
nhận lời xin của tên trộm bị đóng đanh cùng: “Tôi bảo thật anh, hôm nay anh sẽ
được ở với Tôi trên Thiên Đàng” (Lc, 23, 43);
Lời thứ ba: Đức Giêsu trao
gửi Thánh Gioan cho Đức Mẹ: “Thưa Bà, đây là Con Bà” (Ga 19, 26);
Lời thứ tư: Đức Giêsu trao
gửi Đức Mẹ cho Thánh Gioan: “Đây là Mẹ của anh” (Ga 19, 27);
Lời thứ năm: Đức Giêsu than
thở với Chúa Cha: “Lạy Thiên Chúa, lạy Thiên Chúa của Con, sao Ngài bỏ rơi Con
!” (Mt 27, 46);
Lời thứ sáu: Đức Giêsu phó
thác linh hồn cho Chúa Cha: “Lạy Cha, Con xin phó thác linh hồn Con trong tay
Cha” (Lc 23, 46);
Lời thứ bảy: Đức Giêsu kêu
khát và sau khi uống chút giấm chua, Đức Giêsu nói: “Thế là mọi sự đã hoàn tất”.
Rồi Người tắt thở. (Ga 19, 30).
28. Khi chết trên Thập Giá,
Đức Kitô muốn nói với chúng ta điều gì?
Đức Kitô muốn nói rằng
Thiên Chúa yêu thương chúng ta vô cùng: “Không có tình yêu nào lớn lao cho bằng
tình yêu của người dám hy sinh mạng sống mình vì người mình yêu” (Ga 15, 13).
29. Tại sao gọi tình yêu của
Thiên Chúa là tình yêu cứu chuộc?
Chúng ta gọi tình yêu của
Thiên Chúa là tình yêu cứu chuộc vì qua hy lễ của Đức Kitô, tình yêu Thiên Chúa
giải thoát loài người khỏi ách nô lệ tội lỗi và sự chết. (Rm 5, 8).
30. Khi chiêm ngắm Chúa
Giêsu chết trên Thập Giá, chúng ta phải có những thái độ nào?
Suy tôn: vì Chúa đã chiến
thắng sự chết;
Kính phục: vì Chúa đã hy
sinh chịu chết;
Cảm mến: vì Chúa đã dùng
cái chết để tỏ lòng yêu thương ta;
Tri ân: vì Chúa đã chịu chết
để chuộc tội cho ta;
Ngưỡng mộ: vì Chúa muốn
chúng ta noi theo Người: “Ai muốn theo Ta, thì hãy bỏ mình và vác thập giá mình
mà theo”.
Vì thế, chúng ta hãy giục
lòng ăn năn tội và quyết tâm sống mỗi ngày một đẹp lòng Chúa Giêsu hơn.
31. Ngày thứ Bảy Tuần
Thánh, Hội Thánh muốn chúng ta làm gì?
Ngày Thứ Bảy Tuần Thánh, Hội
Thánh mời gọi chúng ta cùng với Mẹ Maria cầu nguyện bên Mồ Chúa, cùng Người suy
ngắm các đau khổ, cái chết và việc mai táng của Chúa Giêsu trong niềm hy vọng
và tin tưởng.
32. Trên hình Thánh Giá ở
cây nến Phục Sinh, Linh Mục ghim năm hạt hợp hương mang ý nghĩa gì?
Trên hình Thánh Giá ở cây nến
Phục Sinh, năm hạt hợp hương chính là biểu tuợng của năm dấu đanh Chúa Giêsu (dấu
đanh trên cổ tay trái, dấu đanh trên cổ tay phải dấu đanh trên cổ chân trái, dấu
đanh trên cổ chân phải, và dấu đanh bên cạnh sườn Chúa Giêsu).
33. Dấu Thánh Giá mang ý
nghĩa gì?
Thánh Giá là dấu chỉ của sự
cứu độ. Khi làm dấu Thánh Giá, chúng ta nhận biết mình thuộc về Chúa Kitô và
bày tỏ niềm tin vào Chúa Kitô, Đấng đã chết trên Thánh Giá để cứu chuộc chúng
ta.
Lm. William Saunders
Tạp chí Arlington Catholic
Herald