Tin Mừng Mc 13,33-37
Anh em phải canh thức: anh em không biết khi nào chủ nhà đến.
Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mác-cô.
33 Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng: “Anh em phải coi chừng,
phải tỉnh thức, vì anh em không biết khi nào thời ấy đến. 34 Cũng như người kia
trẩy phương xa, để nhà lại, trao quyền cho các đầy tớ của mình, chỉ định cho mỗi
người một việc, và ra lệnh cho người giữ cửa phải canh thức. 35 Vậy anh em phải
canh thức, vì anh em không biết khi nào chủ nhà đến: lúc chập tối hay nửa đêm,
lúc gà gáy hay tảng sáng. 36 Anh em phải canh thức, kẻo lỡ ra ông chủ đến bất
thần, bắt gặp anh em đang ngủ. 37 Điều Thầy nói với anh em đây, Thầy cũng nói với
hết thảy mọi người là: phải canh thức !”
Chúng ta chờ đợi
Vọng tức là chờ đợi trông mong. Đã chờ đợi thì luôn có hy vọng. Đã
hy vọng thì luôn có tin yêu, ví dụ hai người yêu chờ đợi nhau, hoặc chờ đợi người
đi xa về. Mùa Vọng là mùa mong đợi Chúa đến. Từ ngữ “Chúa đến” thường được hiểu
bằng 4 cách:
- Chúa đến trong lịch sử nhân loại.
- Chúa đến trong ngày phán xét chung.
- Chúa đến trong giờ chết của mỗi người.
- Chúa đến trong ơn thánh hằng ngày.
Như vậy, Chúa đến với loài người: lần thứ nhất và thứ hai công
khai, còn các lần khác thì có tính cách âm thầm và riêng tư.
Chúa đến lần thứ nhất: Chúa đã đến trong hang đá Belem để thực
hiện việc cứu chuộc nhân loại. Ngày nay ta chỉ còn kỷ niệm ngày Chúa giáng sinh
tức là Ngài đến lần thứ nhất. Vậy mùa Vọng gồm có 4 tuần dọn lòng để mừng Chúa Giáng
sinh ngày 25 tháng 12 mỗi năm.
Chúa đến lần thứ hai: Chúa Giêsu lại xuống thế một lần nữa với
tư thế là một vị Vua Thẩm phán để phán xét kẻ sống và kẻ chết. Không ai biết được
ngày nào việc đó sẽ xảy ra, chỉ việc chờ đợi trong hy vọng. Vì thế, chúng ta phải
sống trong mùa vọng triền miên vì không biết ngày nào giờ nào Ngài sẽ đến.
Chúa đến giữa hai lần: Ngoài ra, Chúa sẽ đến với chúng ta giữa
lần thứ nhất và lần thứ hai. Chúa sẽ đến với riêng từng người. Đó là giờ chết.
Ngày tận thế thì còn mù mờ lắm, còn việc Chúa đến gọi ta trong giờ
sau hết thì gần. Nhưng nó cũng giống như Chúa đến lần thứ hai, không ai biết được
ngày nào giờ nào Ngài sẽ đến vì “giờ chết đến như kẻ trộm”.
Chúa đến trong ơn thánh: Giáo hội dạy chúng ta vẫn phải mong đợi,
và hàng năm Giáo hội tổ chức Mùa Vọng, không phải chỉ cốt để chuẩn bị lễ Giáng
sinh, không phải chỉ dạy chúng ta gây dựng tâm tình mong đợi trong mùa đó,
nhưng Giáo hội muốn nhân không khí lễ Giáng sinh dạy chúng ta phải có tâm tình
mong đợi thường xuyên, phải mong đợi Chúa hằng ngày: Chúa đến với ta trong ơn
thánh của Ngài, nhất là trong Bí tích Thánh Thể. Ngoài ra, chúng ta mong đợi
Chúa trong ngày ta từ giã cuộc đời để về với Chúa.
II. Đợi chờ trong tỉnh thức
Giáo huấn của Giáo hội
Giáo hội ý thức về cuộc sống ở trần gian này: mọi sự sẽ qua đi và
mọi người đều phải chết. Đây là một định luật khắt khe buộc mọi người phải tuân
thủ. Nhưng Giáo hội cũng dạy chúng ta phải dọn lòng chờ Chúa đến, phải tỉnh thức
và sẵn sàng đón Chúa vì Chúa đến bất ngờ. Công đồng Vatican 2 đã diễn tả tư tưởng
ấy trong hiến chế Lumen gentium.
“Đàng khác, vì không biết ngày và giờ, chúng ta phải theo lời Chúa
dạy, luôn tỉnh thức, để khi cuộc đời độc nhất của chúng ta ở trên trần gian chấm
dứt (Dt 9,27), chúng ta xứng đáng vào dự tiệc cưới với Người và được liệt vào số
những người được chúc phúc (Mt 25,31-46) chứ không như những tôi tớ khốn nạn và
lười biếng (Mt 25,26) sẽ bị đẩy vào lửa đời đời (Mt 25,41), vào chốn tối tăm,
nơi khóc lóc và nghiến răng (Mt 22,13 và 25,30” (L.G. số 48).
Phải tỉnh thức chờ đợi Chúa đến
Có hai kiếp sống
Bất cứ ai sinh ra ở trên trần gian này đều có hai kiếp sống: một đời
sống tạm bợ và một đời sống vĩnh cửu; một đời sống hiện tại và đời sống tương
lai; một đời sống hành hương và một đời sống quê thật; một đời sống trần gian
và một đời sống thiên đàng hay hỏa ngục. Từ kiếp sống này qua kiếp sống kia, mỗi
người phải qua sự chết duy có một lần, đó là lần bái yết Chúa đầu tiên và duy
nhất.
Một cuộc chuyển tiếp
Không ai có thể sống mãi trên trần gian này vì số phận của con người
thường phải qua 4 giai đoạn: sinh, lão, bệnh, tử. Chết là giai đoạn cuối cùng
và kết thúc. Chết không phải là hết, không phải là đi vào hư vô, mà chết chỉ là
một sự chuyển đổi: “Sự sống thay đổi chớ không mất đi và khi nơi nương náu ở trần
gian này bị hủy diệt tiêu tan thì lại được một chỗ cư ngụ vĩnh viễn trên trời”(Kinh
tiền tụng lễ An táng). Hiểu được ý nghĩa ấy, thánh nữ Têrêsa Hài đồng đã nói:
“Tôi không chết, tôi đi vào cõi sống”.
Cuộc chuyển tiếp bất ngờ
Chết là một công lệ, không ai thoát được công lệ đó, nhưng có một
điều làm cho ta day dứt là không biết lúc nào mình sẽ chết vì giờ chết như “người
thợ gặt không ngủ trưa” (Cervantes). Trong bài Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu
cũng loan báo cho chúng ta biết là Ngài sẽ đến gọi chúng ta bất cứ lúc nào, nên
phải luôn sẵn sàng tỉnh thức. Để nói về điểm bất ngờ này, Chúa Giêsu đã đưa ra
một dụ ngôn về người canh cửa đợi ông chủ về.
Trước khi trẩy đi xa, Ông chủ gọi các đầy tớ giao công tác cho mỗi
người. Riêng tên giữ cửa, Ông dặn phải tỉnh thức mà coi chừng lúc Ông trở về.
Ông căn dặn tên giữ cửa vì là phận sự riêng của hắn, nhưng Ông cũng có ý nhắn
nhủ cho tất cả. Phải tỉnh thức vì không biết chắc vào giờ nào chủ về: chập tối,
nửa đêm, gà gáy, hay ban mai.
Dụ ngôn cốt nhấn mạnh tư tưởng: mọi người cần phải tỉnh thức vì
Ông chủ (là Con Người, cũng là Chúa Giêsu) không báo trước giờ Ngài sẽ đến.
Những điều Chúa nói ở đây là đang nói cho 3 Tông đồ Phêrô, Giacôbê
và Anrê (Mc 13,3), nhưng Chúa nhấn mạnh là Chúa có ý nói với tất cả mọi người:
“Điều Ta bảo cho chúng con, thì Ta bảo cho tất cả mọi người là hãy tỉnh thức”.
Việc Ông chủ trở về ban đêm có ý nhấn mạnh rằng: ban đêm thường ít
ai để trí vì ai nấy cũng dễ mê ngủ, vì thế cần phải đề cao cảnh giác, tỉnh thức
và sẵn sàng luôn. Ban đêm còn diễn tả ý nghĩa thời gian hiện tại ở trần gian, để
phân biệt với thời gian ở Nước Trời đời sau là ban ngày. Trong khi sống ở trần
gian này, cần phải tỉnh thức và sẵn sàng, có nghĩa là phải sống trong ơn nghĩa
Chúa, có đủ điều kiện để được vào Nước Trời ở đời sau.
Đoạn Tin mừng hôm nay nhắc nhở chúng ta: Chúa sẽ đến, nhưng chúng
ta không biết ngày giờ nào. Vậy phải canh thức để sẵn sàng đón Ngài khi Ngài đến.
Canh thức sẵn sàng như người đầy tớ hoàn thành nhiệm vụ được trao phó, như các
trinh nữ khôn ngoan cầm đèn đi đón chàng rể, như người được trao vốn đem kinh
doanh sinh lời lãi, và cuối cùng bằng đời sống yêu thương phục vụ. Đó là cách
thức chờ đợi Chúa đến.
Phải tỉnh thức chờ đợi Chúa đến. Tỉnh thức ở đây là phải sẵn sàng
chờ đợi. Từ ngữ “Sẵn sàng” nói lên một thái độ sinh động chứ không phải ù lỳ,
ngồi một chỗ mà chờ đợi. Sẵn sàng ở đây là phải nỗ lực làm việc với ý thức rằng
mình đang phải làm việc để đợi chờ Chúa đến. Làm việc ở đây là làm sinh sôi nảy
nở ra các ơn Chúa đã ban cho ta, phải sinh hoa kết quả tốt là các việc lành.
Khi Chúa đến tính sổ linh hồn, ta sẽ như một tên đầy tớ tỉnh thức đi đón Chúa,
trình với Ngài các việc làm của ta để được lĩnh phần thưởng.
Nhìn vào cuộc sống, chúng ta có thể nói như thánh nữ Têrêsa Hài đồng
Giêsu: “Tất cả là hồng ân”. Hồng ân của Chúa có thể đến từ bất cứ nơi đâu,
trong mọi cảnh huống cuộc đời, lúc vui mừng hay khi đau khổ, lúc thành công hay
khi thất bại. Điều quan trọng là chúng ta biết nhìn ra đó là ân ban của Chúa,
và mỗi ân ban là một “Chúa đến viếng thăm”.
Phụng vụ thánh lễ hôm nay nhắc nhở cho chúng ta dọn mình: đón nhận
ơn Chúa trong mỗi giây phút hiện tại, chờ đợi Chúa đến trong giờ chết và trong
ngày chung thẩm của nhân loại. Thái độ chúng ta phải có là hãy sẵn sàng theo
như lời khuyên rất khôn ngoan của chân phước Charles de Foucauld: “Bạn hãy sống
như bạn sẽ chết vào tối nay”. Nếu những cuộc thăm viếng là những hồng ân của
Chúa, thì chúng ta đừng để mất những hồng ân ấy chỉ vì sự thờ ơ, thiếu chuẩn bị,
không sẵn sàng.
Sẵn sàng còn có nghĩa là đã và đang bắt tay vào việc. Việc chờ đợi
Chúa đến đây là phải có tinh thần sám hối, sửa đổi lại con người của mình cho
phù hợp với ý Chúa.
Bài đọc I hôm nay dạy chúng ta một cách tỉnh thức chờ đợi rất
hay: như miếng đất sét trong tay người thợ gốm. Tiên tri Isaia đã nói lên một
sự thật: “ 7 Chúng tôi là đất sét, còn Chúa là người thợ gốm”. Sự thật này đã được
sách Sáng thế nói lên ngay từ đầu (St 2,7). Kiểu diễn tả cụ thể của tác giả
sách Sáng thế và của tiên tri Isaia có ý rằng: con người lệ thuộc vào
Thiên Chúa.
Sự lệ thuộc chỉ toàn có lợi. Miếng đất sét chịu lệ thuộc bàn tay uốn
nắn của người thợ gốm thì sẽ trở thành những vật dụng rất hữu ích, thậm chí trở
thành những tác phẩm mỹ thuật rất đẹp.
Vậy, tỉnh thức và chờ đợi Chúa trong Mùa Vọng là làm như miếng đất
sét trong tay người thợ gốm: ngoan ngoãn vâng theo ơn soi sáng của Chúa Thánh
Thần, để cho Chúa uốn nắn mình thành những tác phẩm tuyệt vời đúng ý Chúa (Lm
Carôlô, Sợi chỉ đỏ B, tr 12).
Chúng ta là những người đầy tớ đợi chủ về nhưng không biết vào lúc
nào. Chúng ta chỉ biết sẵn sàng chờ đợi Chúa đến. Trong lúc chờ đợi, chúng ta
phải làm tròn phận vụ của mình. Chúng ta phải sống dường như việc Ngài trở lại
lúc nào cũng là việc bình thường. Ngài đã giao cho chúng ta nhiệm vụ quan trọng
là mỗi ngày phải làm việc thích hợp để Ngài xem xét, bất cứ giờ phút nào chúng
ta cũng phải sẵn sàng để gặp mặt Ngài mặt đối mặt. Cả đời sống chúng ta là việc
chuẩn bị để gặp mặt Vua.
Mùa Vọng đã bắt đầu. Mùa Vọng là mùa trông đợi trong tin yêu, đợi
ngày Chúa đến trong ngày tận thế. Nhưng cũng là trông đợi giây phút cuối cùng của
mỗi người khi đi ra gặp Chúa. Chúng ta phải chuẩn bị hành trang cho lần gặp
Chúa ấy và hy vọng rằng cuộc gặp gỡ này sẽ đem đến cho ta sự vui mừng khi được
nghe Chúa nói lời êm ái: “Nào những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy đến thừa hưởng Nước
Trời dọn sẵn cho các ngươi từ thuở tạo thiên lập địa, Vì xưa Ta đói, các ngươi
đã cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước;
Ta mình trần, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu, các ngươi đã thăm nom; Ta ngồi
tù, các ngươi đã đến thăm”.
Lm Giuse Đinh lập Liễm