Tỉnh thức trước nhiều lối sống
nguy hiểm
Để sống niềm hy vọng vào
Thiên Chúa và gieo niềm hy vọng cho mọi người, đòi tôi phải luôn tỉnh thức trước
cuộc sống của mình. Khi xét mình trong Mùa Vọng, tôi thấy mình có khi tỉnh mà
không thức, có lúc thức mà không tỉnh; hoặc tỉnh thức về những điều này nhưng lại
mê muội về những điều kia... Do đó, có thể tôi đang rơi vào nhiều lối sống nguy
hiểm:
* Nguy hiểm cơ bản là lối sống
không trưởng thành về nhân bản.
* Nguy hiểm đáng sợ là lối
sống không trưởng thành về tâm linh.
* Nguy hiểm thường xuyên là
lối sống không trưởng thành về tri thức.
I. Nguy hiểm cơ bản là lối sống không trưởng thành về nhân bản.
1. Quá chú trọng đến bản thân
mình mà ít quan tâm đến tha nhân.
2. Coi trọng việc riêng mà
coi nhẹ việc chung.
3. Chỉ làm những điều mình muốn
làm mà không làm những điều mình phải làm.
4. Đòi hỏi người khác mà
không hề đòi hỏi mình.
5. Góp phần xây dựng thì ít
mà chê bai phê phán thì nhiều.
6. Ham quyền hành chức vụ mà
không khiêm tốn phục vụ.
7. Phục vụ theo ý mình mà
không theo nhu cầu của người khác.
8. Ưa chuộng và quí mến người
này nhưng ghét bỏ và khinh thường người kia.
9. Cởi mở và vui vẻ với anh em
này nhưng đóng kín và lạnh lùng với anh em khác.
10. Đặt nặng công việc mà coi
nhẹ con người.(lấy con người làm phương
tiện)
11. Đặt nặng hiệu năng mà coi
thường tính cách và ý hướng. (Bệnh thành tích)
12. Đòi hỏi có tự do mà không
có khả năng sống tự chủ.
13. Khôn nhưng không ngoan, thẳng
nhưng không khéo.
14. Phán đoán bên ngoài mà
không tìm hiểu bên trong. (Nông cạn, hình
thức)
15. Đánh giá mình và người
khác dựa vào công việc, mà không dựa vào phẩm cách.
16. Biết lỗi mà không nhận lỗi;
nhận lỗi mà không sửa lỗi. (Cố chấp)
17. Làm theo những gì mình
nghĩ, mà không nghĩ về những gì mình làm.
18. Nhiệt thành mà thiếu khôn
ngoan. (Chủ quan, nhẹ dạ)
19. Ham nghe người khác tâng bốc
mà không muốn nghe sự thật. (tự lừa dối
mình)
20. Muốn mọi người phải giúp
mình nhưng mình chẳng giúp ai. (ích kỷ)
II. Nguy hiểm đáng sợ là lối sống không trưởng thành về tâm linh.
1. Đặt nặng hình thức, tổ chức
bề ngoài, mà coi thường nội dung và đời sống bên trong.
2. Ưu tiên cho các phương tiện
vật chất, còn ơn thánh thì lại chẳng quan tâm.
3. Lao mình vào sự hiếu động ồn
ào, còn nội tâm thì lạnh lùng, trống vắng.
4. Đặt nặng việc hưởng thụ,
coi thường việc khổ chế.
5. Bám vào những công việc của
Chúa, còn chính Chúa thì phớt lờ.
6. Lo được lòng mọi người mà
không lo được lòng Chúa.
7. Chuyên chăm việc đời mà lười
biếng việc đạo.
8. Phản ứng tự nhiên mà thiếu
tinh thần siêu nhiên
9. Lo bồi dưỡng thân xác mà
không lo bồi dưỡng tâm hồn.
10. Sống bác ái mà thiếu chân
thật, sống chân thật mà thiếu bác ái.
11. Làm việc vì danh thơm tiếng
tốt hơn là vì lòng yêu mến.
12. Tìm cách thay đổi mọi người
mà không thay đổi chính mình.
13. Lo xây đắp tương lai mà
không sống trọn giây phút hiện tại.
14. Muốn thành quả mà không muốn
hy sinh.
15. Thực thi bác ái mà lại
không sống công bằng.
16. Yêu mến Chúa mà không yêu
mến anh em.
17. Theo đuổi ơn gọi mà không
sống ơn gọi: lo tiến thân mà không hiến thân.
18. Nỗ lực sống trung thành
nhưng lại thiếu trung thực.
19. Cầu nguyện một đàng, sống
một nẻo.
20. Nhiều thiện chí mà không
có hành động.
III. Nguy hiểm thường xuyên là lối sống không trưởng thành về tri thức.
1. Biết nhiều thứ mà không biết
mình.
2. Biết thì nhiều mà sống
không bao nhiêu.
3. Biết chẳng bao nhiêu mà tự
kiêu tự mãn.
4. Trí thức uyên thâm mà lại
thiếu đức độ.
5. Chỉ đạt lý mà không thấu
tình.
6. Làm việc mà không xem tình
hình, không xét hậu quả.
7. Thông minh tài trí nhưng lại
sống ích kỷ, hẹp hòi.
8. Học nhiều, đọc nhiều mà
thiếu suy tư nghiền ngẫm.
9. Chỉ nghe biết mà không
truy tìm, tra cứu, điều nghiên.
10. Nhai lại tư tưởng người
khác mà không khai sáng tư tưởng mình.
11. Chỉ dựa vào sách vở và lý
thuyết mà không có kinh nghiệm thực tế.
12. Thấy chi tiết mà không thấy
tổng quát.
13. Muốn động tay động chân mà
không muốn động não.
14. Hiểu biết nhiều nhưng
không biết điều chính yếu.
15. Hiểu biết nhiều nhưng
không sát, không sâu.
16. Hiểu biết mau nhưng không
nguồn, không ngọn.
17. Hiểu biết nhiều mà không
biết những điều mình phải biết.
18. Hiểu biết nhiều mà không
biết những điều mình không được phép biết.
19. Hiểu biết nhiều mà không
biết sống yêu thương.
20. Hiểu biết sâu xa về nhiều
thứ nhưng lại hiểu biết nông cạn về Thiên Chúa.
* Những lối sống trên đây
luôn nằm trong tình trạng nguy hiểm. Nhưng hiểm nguy lớn nhất là tôi không nhận
ra mình đang trong tình trạng nguy hiểm. Sống tỉnh thức là nhận thấy nguy hiểm
do sự thiếu quân bình và cân đối trong đời sống mình về mọi mặt. Chỉ một chút
quá đà sẽ gây ra hư hại khó lường. Chỉ một chút hụt hẫng sẽ rơi vào cảnh trống
vắng nội tâm, dễ bị ma quỷ khống chế và thống trị.
* Thật vậy: “Quỷ thấy nhà bỏ
trống, lại được quét tước trang hoàng hẳn hoi. Nó liền đi kéo thêm bảy thần
khác dữ hơn nó, và chúng vào ở đó. Rốt cuộc tình trạng của người ấy còn tệ hơn
trước”(Mt 12,44-45)
Lm. Thái Nguyên