Một số câu hỏi gợi ý trong
bản hướng dẫn xét mình như sau:
– Tôi có trở về với Chúa
khi tôi gặp khốn khó không?
– Tôi có tham dự Thánh lễ
ngày Chúa nhật và các ngày lễ buộc không?
– Tôi có cầu nguyện sáng tối
không?
– Tôi có hổ thẹn khi tỏ
mình là người Kitô hữu không?
– Tôi có đi ngược lại
chương trình của Thiên Chúa không?
– Tôi có ganh tị, nóng nảy,
thiên kiến không?
– Tôi có trung thực và công
bằng với mọi người hay tôi cổ võ cho “nền văn hóa vứt bỏ”?
– Trong các mối tương quan
hôn nhân và gia đình, tôi có sống đạo đức như Phúc Âm đã dạy không?
– Tôi có kính trọng cha mẹ
không?
– Tôi có chối bỏ cuộc sống
mới được tượng thai không? Tôi có phá thai không? Tôi có cộng tác vào việc ấy
không?
– Tôi có tôn trọng môi trường
không?
– Tôi có vừa theo Chúa vừa
theo thế gian không?
– Tôi có quá độ trong việc
ăn uống, hút thuốc và giải trí không?
– Tôi có lo lắng quá mức về
đời sống vật chất và của cải không?
– Tôi sử dụng thời giờ như
thế nào? Tôi có lười biếng không?
– Tôi có đòi người khác phải
phục vụ mình không?
– Tôi có mong muốn báo thù,
nuôi dưỡng thù hận không?
– Tôi có hiền lành, khiêm tốn
và xây dựng hòa bình không?
Đức Thánh Cha nói, người
Công giáo cần phải xưng tội, bởi vì ai cũng cần được tha thứ tội lỗi, tha thứ
những cách “chúng ta suy nghĩ và hành động trái với Phúc Âm”.
“Ai bảo mình vô tội thì người
ấy là kẻ nói dối hoặc bị mù”.
Xưng tội chính là lúc hoán
cải chân thành, là lúc bày tỏ niềm tin tưởng vào Thiên Chúa là Đấng sẵn sàng
tha thứ cho con cái mình và giúp chúng quay về con đường theo bước Chúa Giêsu.
*************
BÍ TÍCH HÒA GIẢI
LỜI CHÚA:
“Anh em hãy nhận lấy Thánh
Thần.
Anh em tha tội cho ai, thì
người ấy được tha”
(Ga 20,23).
BÀI HỌC:
Bí tích Hoà Giải là dấu chỉ
Chúa Giêsu đã lập để tha các tội ta đã phạm cùng giao hòa ta với Thiên Chúa và
mọi người. Bí tích này có nhiều tên gọi: bí tích Hoán Cải, Sám Hối, Xưng Tội,
Tha Tội, Giải Tội ...
I . BÍ TÍCH HÒA GIẢI BAN CHO TA NHỮNG ƠN GÌ?
Khi được Thánh Tẩy, chúng
ta đã trở nên tạo vật mới nhưng bản chất con người vốn yếu đuối thường hay sa
ngã nên cần được phục hồi qua bí tích Giải Tội (x.1Cr 6,11; 1Ga 1,8).
- Xưng Tội là để được tha tội
nhằm giao hòa với Thiên Chúa và mọi người. Cao điểm của bí tích này chính là để
giao hòa, gặp gỡ Thiên Chúa và con người; được sạch tội là để tạo điều kiện cho
sự gặp gỡ thân mật ấy.
- Bí tích Giải Tội còn ban
ơn trợ giúp hối nhân vượt thắng tội lỗi. Do đó, dù khi chỉ phạm tội nhẹ, chúng
ta cũng cần đến bí tích này để lãnh nhận ơn trợ giúp của Chúa.
II - MUỐN XƯNG TỘI PHẢI LÀM NHỮNG VIỆC GÌ?
1) Xét mình:
Trước khi kiểm điểm đời sống,
có thể đọc kinh Xét mình (trang 13) để xin Chúa soi sáng.
Có nhiều cách xét mình:
a) Dựa vào Lời Chúa để xét xem chúng ta còn thiếu
sót những gì có thể rút ra từ Lời Chúa, nhất là những bản văn liên quan đến thống
hối, luân lý?
b) Dựa vào 3 tương quan với Thiên Chúa, với anh
chị em và với chính mình, xem còn thiếu sót những bổn phận gì ?
* Đối với Thiên Chúa:
Tôi thường lỗi bổn phận với
Thiên Chúa vì những lỗi sau đây liên quan đến đức tin ,đức cậy và đức mến:
- Hoài nghi những điều
Thiên Chúa và Hội Thánh dạy ... lần.
- Hổ thẹn không dám tỏ ra
mình là Kitô hữu...
- Tin dị đoan, bói toán ...
- Quá cậy sức mình ...
- Thất vọng, thiếu trông cậy
nơi Chúa ...
- Còn tội trọng chưa xưng
mà vẫn rước lễ ...
- Bỏ lễ ngày Chúa Nhật ...
- Bỏ cầu nguyện sáng tối
...
- Bỏ xưng tội một năm
...
- Không rước lễ trong mùa
Phục Sinh
* đối với tha nhân:
Tôi thường hay lỗi phạm đến
tha nhân trong các bổn phận bác ái, công bình và trong sạch:
- Không yêu mến, tôn kính,
vâng phục cha mẹ hay người trên …
- Không chăm sóc, dạy dỗ và
làm gương cho con cái …
- Thiếu bổn phận bác ái,
giúp đỡ người cùng khốn …
- Giết người hoặc gây
thương tích …
- Tự sát hay có ý tự tử …
- Giận hờn, oán thù, nói xấu,
hại người khác..
- Vu oan cho người khác …
- Làm gương xấu …
- Trộm cắp … Gian lận … Lấy
lời quá mức …
- Nhận hối lộ … Lấy của
công … Làm hư hại tài sản chung …
- Không trả nợ, Không hoàn
trả của lượm được
- Trả tiền công không xứng
đáng …
- Trốn thuế ...
- Tham lam … Mơ ước chiếm của
người khác
- Nói dối … Lường gạt … Làm
chứng gian …
- Tiết lộ điều phải giữ kín
…
- Làm mất danh dự của người
khác …
- Phá thai hoặc cộng tác
vào việc phá thai …
- Ngoại tình …
- Có những hành động dâm ô
với người khác .
* đối với bản thân:
- Không chăm lo sức khoẻ
...
- Ăn chơi trụy lạc …
- Có những ý nghĩ và ước muốn
không trong sạch, hoặc thủ dâm ......
- Không luyện tập và phát
triển các đức tính tốt
c) Dựa vào Kinh 10 Giới Răn Thiên Chúa và 6 điều
răn Hội Thánh (trang 11) để rà xét lại đời sống.
2) Ăn năn tội:
Sám hối là “đau đớn trong
lòng và chê ghét tội đã phạm, dốc lòng chừa từ nay không phạm nữa” (DS 1676).
Có thể đọc kinh Thú nhận,
hay kinh Ăn năn tội (trang 13).
3) Xưng tội:
Thú tội là nhận mình có tội, có trách nhiệm về
tội đã phạm và sẵn sàng hoà giải. “Khi cố ý xưng hết tội nhớ được, người tín hữu
trông cậy vào lòng thương xót của Thiên Chúa để được Người tha thứ. Ai cố tình
giấu tội, người ấy không sẵn sàng đón nhận ơn tha thứ của Thiên Chúa qua trung
gian linh mục. Vì nếu bệnh nhân xấu hổ không cho thầy thuốc coi vết thương thì
làm sao chữa được” (Trentô, DS 1680).
“Dù không bó buộc, Hội
Thánh vẫn khuyên các tín hữu nên xưng các lỗi thường ngày (các tội nhẹ). Việc
năng xưng các tội nhẹ giúp chúng ta rèn luyện lương tâm, giúp chiến đấu chống lại
các khuynh hướng xấu, sẵn sàng để Đức Kitô chữa lành và tiến tới trong đời sống
theo Thánh Thần” (GLHTCG 1458).
Khi vào tòa giải tội có thể
nói như sau:
Làm Dấu Thánh Giá: Nhân
danh Cha và Con và Thánh Thần. Amen.
“Thưa cha, con xưng tội
cách đây ... (mấy tuần hay mấy tháng, mấy năm), mọi việc con đã làm, bây giờ
con muốn xưng thú tội lỗi của mình.
-Thưa cha, trong đời sống
tương quan với Chúa, con có ... lần.
-Trong đời sống bổn phận với
mọi người, con đã … lần. …
-Trong bổn phận đối với bản
thân, con có …
* Thưa cha, con đã xưng
xong. (và con muốn xưng cả những tội quên sót, xin cha dùng quyền của Hội Thánh
mà tha tội cho con.)”
4) Nghe lời xá giải:
Sau khi nghe lời thú tội,
linh mục sẽ hướng dẫn và khuyên giải, ra việc đền tội và đọc lời tha tội :
“Thiên Chúa là Cha hay
thương xót, đã nhờ sự chết và sống lại của Con Chúa mà giao hòa thế gian với
Chúa và ban Thánh Thần để tha tội. Xin Chúa dùng tác vụ của Hội Thánh mà ban
cho con ơn tha thứ và bình an, vậy cha tha tội cho con nhân danh Chúa Cha và
Chúa Con và Chúa Thánh Thần”.
Hối nhân thưa: AMEN.
Linh Mục: Chúc (con) ra về
bằng an!
Hối nhân thưa: Cám ơn cha.
Hoặc: Tạ ơn Chúa.
5) Đền tội:
Sau khi ra khỏi toà giải tội,
hối nhân đọc những Kinh hoặc làm những việc mà cha giải tội đã chỉ bảo, làm lúc
đó hay để lúc khác. Việc đền tội chỉ có tính sám hối và tạ ơn, và quan trọng là
quyết tâm chừa cải hoặc làm một điều gì đó cho thật tốt. Riêng về những tội phạm
đến sự công bằng, dù đã được tha song còn đòi buộc chúng ta phải đền bù thiệt hại
về vật chất cũng như tinh thần. Cuối cùng nên đọc Kinh Lạy Cha trong tâm tình
giao hoà với Thiên Chúa.
Tóm lại, dấu chỉ hữu hình của
bí tích Hoà Giải là việc sám hối và lời tha tội. Việc sám hối biểu lộ qua các
trình tự : xét mình, ăn năn tội, xưng tội và đền tội.
III . ẤN TOÀ GIẢI TỘI
Tác vụ Giải Tội rất cao trọng
đòi hỏi cha giải tội phải tôn trọng và tế nhị đối với người xưng tội. Hội Thánh
cũng buộc mọi linh mục, khi giải tội, phải giữ kín tuyệt đối những tội mà hối
nhân đã xưng thú. Bí mật tòa giải tội không chấp nhận một luật trừ nào, cho nên
ai vi phạm sẽ mắc vạ nặng nề.
IV . THỐNG HỐI CỘNG ĐỒNG
“Bí tích Giải Tội có thể được
cử hành cộng đoàn: tất cả cùng chuẩn bị xưng tội và cùng nhau cảm tạ vì được ơn
tha thứ. Lúc đó việc xưng tội và giải tội cá nhân được tiến hành trong một cử
hành Lời Chúa, với việc đọc Sách Thánh và diễn giảng, cộng đoàn được hướng dẫn
xét mình; xin ơn tha thứ, đọc kinh Lạy Cha và cùng tạ ơn. Hình thức này diễn tả
rõ nét hơn tính Hội Thánh của việc thống hối” (GLHTCG 1482).
Trong trường hợp thật cần
thiết, nguy tử hay thật khẩn thiết về điều kiện thời gian và hoàn cảnh, có thể
cử hành bí tích Giải Tội tập thể - nghĩa là không cần thú tội riêng với linh mục,
chỉ cần có lòng sám hối rồi linh mục đọc lời tha tội chung cho mọi người -
nhưng đòi buộc phải xưng lại những tội trọng khi có dịp xưng tội riêng sau đó.
V - ÂN XÁ
Ân xá là ơn Hội Thánh ban
nhờ công nghiệp Chúa Giêsu, Đức Maria và các Thánh để tha các hình phạt tạm do
tội gây nên, khi tội đã được tha.
1* Hình phạt do tội là gì?
- Tội nặng làm cho ta không
được thông hiệp với Chúa nên không được hưởng hạnh phúc vĩnh cửu. Đây là hình
phạt đời đời trong hỏa ngục. Khi lãnh nhận bí tích Giải Tội thì tội trọng được
tha, hình phạt đời đời cũng được tha nhưng vẫn còn phải chịu một phần hình phạt
tạm.
- Tội nhẹ cần được thanh
luyện ở đời này hay đời sau trong luyện ngục trước khi được hưởng hạnh phúc bên
Chúa. Đây cũng là hình phạt tạm.
- Bí tích Thánh Tẩy hay Giải
Tội tha mọi tội trọng lẫn tội nhẹ, tha hình phạt đời đời nhưng hình phạt tạm vẫn
còn.
Do đó, ân xá không nhằm tha
tội (tội trọng) nhưng chỉ tha hết mọi hình phạt tạm sau khi tội chúng ta đã được
tha, vì Ân Xá thường đi kèm với việc Xưng Tội ngay trước hoặc sau đó.
2* Có mấy loại ân xá?
- Tiểu xá là ơn tha một phần
hình phạt tạm.
- Đại xá (toàn xá) là ơn
tha hết mọi hình phạt tạm.
Mọi tín hữu đều có thể hưởng
ân xá, hoặc cho mình hoặc chuyển cầu cho những người đã qua đời.
3* Vì sao Thiên Chúa lại ban ân xá qua Hội
Thánh?
Nhờ quyền cầm buộc và tháo
cởi do Đức Kitô ban, Hội Thánh chuyển cầu cho các Kitô hữu và mở cho họ kho
tàng công phúc của Đức Kitô và các Thánh để Chúa Cha nhân từ tha cho họ những
hình phạt tạm phải chịu vì tội lỗi.
4* Điều kiện lãnh nhận ân xá là gì?
- Phải Xưng Tội và Rước Lễ
cùng quyết tâm hoán cải, dứt bén khỏi mọi tội lỗi, dù là tội nhẹ.
- Phải cầu nguyện theo ý Đức
Giáo Hoàng (bằng cách đọc Kinh Lạy Cha).
- Phải làm những việc mà Hội
Thánh dạy để được hưởng ân xá (mỗi ân xá có quy định một việc làm riêng).
Nếu không hội đủ những điều
kiện trên thì chỉ được hưởng ơn tiểu xá.
Sám hối là tâm tình luôn phải
có của giới luật mến Chúa yêu người.
CẦU NGUYỆN:
Lạy Chúa, giống như người
thu thuế lên đền thờ cầu nguyện, con luôn thấy mình có những thiếu sót bất
toàn, xin Chúa đừng nhìn đến tội lỗi của con, nhưng xin rộng lòng thương xót để
con được nên tinh trắng (Lc 18,9-14).
Học kinh : Kinh Xét mình,
trang 13
TÓM LƯỢC:
1* Bí tích Hoà Giải là gì?
- Bí tích Hoà Giải là dấu
chỉ Chúa Giêsu đã lập để tha các tội ta đã phạm, cùng giao hoà ta với Thiên
Chúa và mọi người.
2* Bí tích Hoà Giải ban cho
ta những ơn gì?
- Bí tích Hoà Giải ban cho
ta những ơn này: một là tha tội để giao hoà ta với Thiên Chúa và Hội Thánh; hai
là ban ơn trợ giúp để ta vượt thắng tội lỗi.
3* Muốn lãnh nhận bí tích
Hoà Giải thì phải làm những gì?
-Muốn lãnh nhận bí tích Hoà
Giải phải làm bốn việc này: một là xét mình, hai là ăn năn tội, ba là xưng tội,
và bốn là đền tội.
4* Phải xét mình như thế
nào?
- Phải xét mình dựa vào
Kinh Mười điều răn của Chúa và Sáu điều răn
của Hội Thánh; hoặc dựa vào ba bổn phận: với Chúa, với tha nhân, và với
chính mình.
5* Ân xá là gì?
- Ân xá là ơn Hội Thánh ban
nhờ công nghiệp Chúa Giêsu, Đức Maria và các thánh để tha các hình phạm tạm do
tội gây ra và còn kéo dài sau khi tội đã được tha.
6* Muốn lãnh nhận Ân Xá thì
phải có những điều kiện gì?
- Muốn lãnh nhận được Ân Xá phải chu toàn
ba điều kiện này: một là phải Xưng Tội – Rước Lễ cùng quyết tâm dứt bén khỏi mọi
tội lỗi; hai là phải cầu nguyện theo ý Đức Giáo Hoàng; và ba là phải làm những
việc mà Hội Thánh quy định để lãnh nhận Ân Xá.
QUYẾT TÂM:
Mỗi tối trước khi ngủ tôi đọc
kinh cầu nguyện, xét mình và xin Chúa thứ tha mọi tội lỗi trong tư tưởng, lời
nói và hành động.
