BÀI HÁT: HÃY TRỞ VỀ
Tỉnh thức là để làm gì? Đối
với người Ki-tô hữu, tỉnh thức kiểu nào là hữu hiệu nhất, đẹp ý Chúa nhất?
Trong đời sống giáo dân, có
thể cầu nguyện khi làm bất cứ việc gì không? Có cách nào biến tất cả mọi việc
ta làm thành lời cầu nguyện không?
1. Hãy tỉnh thức… hãy sẵn
sàng…
Đức Giêsu khuyên chúng ta
luôn luôn tỉnh thức. Nhưng tỉnh thức để làm gì? Để luôn luôn sẵn sàng đến trước
mặt Chúa bất cứ lúc nào Chúa gọi, với tâm hồn trong sáng, đầy tình yêu và đáng
yêu. Một người luôn sống đẹp lòng Chúa, yêu thương mọi người, thì luôn luôn cảm
thấy mình sẵn sàng đến trước mặt Chúa. Tỉnh thức đối với họ không phải là một
tâm trạng bất tận của người phải luôn canh chừng kẻo kẻ trộm hay kẻ cướp tới
nhà. Tỉnh thức ở đây là một tâm trạng luôn luôn bình an, không phải nơm nớp lo
sợ, vì mọi sự đã được xếp đặt an toàn, kẻ trộm có đến bất ngờ thì cũng bó tay,
chẳng lấy được mình cái gì. Tỉnh thức kiểu này mới là khôn ngoan nhất.
Từ nhỏ tôi đã nghe cha linh
hướng của tôi kể câu chuyện về ông thánh còn rất trẻ tuổi Đaminh Saviô. Đó là
câu chuyện tôi rất thích và ảnh hưởng đến đời sống của tôi rất nhiều. Một hôm,
vào giờ chơi thể thao, Saviô đang chơi với chúng bạn ngoài sân. Cha Boscô bèn gọi
thánh nhân ra hỏi:
«Giả như 15 phút nữa Chúa gọi
con về với Chúa, thì bây giờ con làm gì?»
«Con vẫn tiếp tục chơi!»
«Con không đi xưng tội hay
cầu nguyện để dọn mình chết sao?»
«Bây giờ là giờ chơi, mọi
người có bổn phận phải chơi để thân thể khỏe mạnh. Vì thế, con nghĩ cứ chơi là
đẹp ý Chúa nhất. Dọn mình chết không gì tốt bằng làm điều đẹp lòng Chúa nhất. Vả
lại, lúc nào tâm hồn con cũng sẵn sàng trở về với Chúa!»
Khi kể câu chuyện ấy xong,
cha linh hướng bảo rằng: «Nếu vào giờ chơi luật tu viện buộc phải chơi, mà các
con vào nhà thờ cầu nguyện, thì việc cầu nguyện ấy không đẹp lòng Chúa đâu! Vả
lại, chính khi các con chơi để đẹp lòng Chúa, vì Chúa muốn giờ đó các con chơi,
thì lúc ấy chơi chính là cầu nguyện, mặc dù các con chẳng có vẻ gì là cầu nguyện,
hay chẳng có ý hướng cầu nguyện gì lúc ấy cả». Từ khi nghe cha linh hướng nói
như thế, tôi bắt đầu có ý nghĩ đến hình thức cầu nguyện bằng hành động hay bằng
việc làm, và làm việc trong cầu nguyện.
2. Tỉnh thức theo kiểu... cầu
nguyện bằng hành động
Tỉnh thức kiểu của Saviô
trên có vẻ như không tỉnh thức, nhưng đích thực là luôn luôn tỉnh thức, có vẻ
như không cầu nguyện, nhưng đích thực là luôn luôn cầu nguyện.
Tôi cũng thích câu chuyện 2
người cùng làm một việc hỏi cha linh hướng. Một người hỏi: «Thưa cha, vừa cầu
nguyện vừa làm việc có được không?» Cha nói: «Không được!». Còn người kia hỏi:
«Vừa làm việc vừa cầu nguyện có nên chăng?» Cha đáp: «Tốt lắm! Nên lắm!» Hai
câu trả lời ấy rất đúng nhưng lại làm cho hai người có hai thái độ cầu nguyện
khác nhau: một người ngưng làm công việc để cầu nguyện, và một người vẫn làm
công việc, nhưng có thói quen hễ bắt đầu làm việc là bắt đầu cầu nguyện.
Thì ra không nên làm gì
khác trong khi cầu nguyện, nhưng lại có thể cầu nguyện khi làm bất cứ điều gì.
Thế là từ đấy về sau, nhất là trong đời sống giáo dân của tôi vốn không thể
dành nhiều giờ để cầu nguyện, tôi thường tập cầu nguyện và kết hiệp với Chúa
khi làm bất cứ điều gì. Vì thế, công việc tôi làm thường được chìm trong ý hướng
tỉnh thức và cầu nguyện. Nhờ đó, tôi dễ làm tốt đẹp công việc của mình, với ý
hướng siêu nhiên. Và khẩu hiệu của tôi là «biến mọi hành động, mọi công việc
thành cầu nguyện». Đời sống nội tâm của tôi nhờ thế phát triển hơn, mà có vẻ
như rất ít khi cầu nguyện.
Tuy nhiên, tôi vẫn dành ra
mỗi ngày vài lần, mỗi lần ít phút để cầu nguyện «nghiêm túc», nghĩa là trong những
phút cầu nguyện ấy tôi không làm gì khác. Chính nhờ những giây phút «cầu nguyện
kiểu thuần túy» ấy, tôi mới trung thành được với thói quen vừa làm mọi việc vừa
cầu nguyện.
3. Cầu nguyện bằng hành động
cũng là cách cầu nguyện tuyệt vời
Cầu nguyện là nói với Chúa.
Nhưng quả thật, trong đời sống con người, lời nói không phải luôn luôn đi đôi với
hành động. Biết bao người khi cầu nguyện, họ nói với Chúa một đàng, còn trong đời
sống thực tế họ lại hành động một nẻo khác. Họ giống như người con thứ hai
trong dụ ngôn «hai người con» trong Tin Mừng (Mt 21,28-32): nói rất hay mà làm
rất tệ. Đây cũng là một căn bệnh của thời đại, trong Giáo Hội cũng như ngoài xã
hội. Tuy nhiên, có những người không nói, hoặc nói ít, nhưng hành động thật sự.
Họ không nói hay tuyên bố là họ yêu ai cả, nhưng hành động và cách xử sự của họ
chứng tỏ họ yêu thương mọi người thật sự.
Xét điều ấy, ta thấy hành động
cũng là một cách nói rất có giá trị. Nói tôi yêu bạn, hoặc biểu lộ tình yêu bằng
hy sinh thật sự cho bạn, thì cách nào nói lên tình yêu nhiều hơn và chân thật
hơn? Nếu hy sinh thật sự có giá trị hơn lời nói, thì cầu nguyện bằng hành động
là một cách cầu nguyện tuyệt vời, chắc chắn có giá trị hơn hẳn trước mặt Thiên
Chúa. Đó cũng là kết hợp với Chúa qua ý chí và hành động.
Nếu chỉ cầu nguyện bằng lời
nói xuông, không có hành động kèm theo bảo chứng cho những lời nói ấy, thì hóa
ra lời cầu nguyện của ta chỉ toàn là nói «sạo», hoặc hứa hão với Chúa! Đức
Giêsu cũng nói: «Không phải bất cứ ai thưa với Thầy: "Lạy Chúa! Lạy
Chúa!" là được vào Nước Trời cả đâu! Nhưng chỉ ai thi hành ý muốn của Cha
Thầy là Đấng ngự trên trời, mới được vào thôi» (Mt 7,21). Như vậy, những Ki-tô
hữu nào không thể dành nhiều thì giờ để «cầu nguyện kiểu thuần túy», vẫn có thể
cầu nguyện khi làm tất cả mọi việc, hoặc biến tất cả mọi việc ấy thành cầu nguyện.
Thiết tưởng đó là một cách tỉnh thức rất hữu hiệu và đẹp lòng Chúa.
Cầu nguyện
Lạy Cha, lúc nào con cũng
có thể hành động trong ý hướng muốn làm đẹp lòng Cha, và làm theo cách Cha mong
muốn con làm. Nghĩa là con phải làm cách nào hoàn chỉnh nhất, hợp lý nhất, đem
lại ích lợi và hạnh phúc cho nhiều người nhất. Con muốn hiệp nhất ý của con với
ý của Cha trong từng hành động một. Và con nghĩ đó là cách cầu nguyện bằng hành
động, hay biến hành động thành cầu nguyện. Xin cho con đủ tình yêu để thực hiện
được điều ấy. Amen.
JKN
