Nhạc sĩ Xuân Hồng viết ca
khúc “Đôi mắt” với ca từ dễ thương.
-Mẹ cho em đôi mắt sáng ngời,
-Để nhìn đời và để làm
duyên.
-Mẹ cho em đôi mắt màu đen,
-Để thương để nhớ, để ghen
để hờn.
-Đôi mắt em là cửa ngỏ tâm
hồn,
-Là bài thơ hay nhất,
-Là lời ca không dứt,
-Là tuyệt tác của thiên
nhiên.
-Đôi mắt là cửa ngỏ tâm hồn,
là tuyệt tác thiên nhiên.
Thi sĩ Lưu trọng Lư đã viết
hai câu thơ thật đẹp về tình yêu trong đôi mắt: “Mắt em là một dòng sông, Thuyền ta bơi lặng trong
dòng mắt em.”
Mắt là cảm hứng cho thi sĩ,
nhạc sĩ. Mắt là hồn cho thơ, là sóng cho nhạc. Có người nhìn đôi mắt như mùa
thu. Có người nhìn đôi mắt như dòng sông. Trong văn chương, nghệ thuật, cảm hứng
về mắt bao giờ cũng là đôi mắt đẹp.
Thế nhưng, khi Thánh Kinh
nói về mắt lại nói về đôi mắt mù. Từ những trang đầu của sách Sách Sáng thế đã
nói về mắt: “Rắn đã nói với người đàn bà: chẳng chết chóc gì đâu ! Quả nhiên
Thiên Chúa biết, ngày nào các ngươi ăn nó mắt các ngươi sẽ mở ra và các ngươi sẽ
nên như Thiên Chúa, biết cả tốt xấu. Và người đàn bà đã nhìn; quả là cây ăn phải
ngon... mà nhìn thì đã sướng mắt. Nó đáng quý thực, cái cây ấy để được tinh
khôn. Và bà đã ăn... Và mắt cả hai người đã mở ra. Và chúng biết là chúng trần
truồng” (St 3, 4–7). (x.Nước mắt và hạnh phúc tr 69–71, Linh mục Nguyễn Tầm Thường)
Đoạn Thánh Kinh nói về lịch sử sa ngã của loài người đã đề cập đến đôi mắt qua
3 tiến trình:
- Rắn hứa là mắt hai ông bà
sẽ mở ra.
- E-và nhìn trái táo và thấy
sướng mắt.
- Mắt hai người mở ra và thấy
mình trần truồng.
Rắn hứa là mắt hai người sẽ
mở ra để nhìn thấy mọi sự như Thiên Chúa, nhưng mắt đức tin đã nhắm lại nên
không nhìn thấy điều mình muốn thấy. Họ không thấy mùa hoa nở rộ, những đồi cỏ
bình yên, những dãi nắng hiền, những dòng suối êm ả. (sđd. tr 72). “Mà nhìn
thì đã sướng mắt”, cái nhìn ấy phải là đắm đuối, bằng cái nhìn đam mê đó, tội lỗi,
khổ đau và sự chết đã vào trần thế.
Lời hứa của con rắn đã hiệu
nghiệm: “mắt cả hai người đã mở ra”. Không phải mở ra để nhìn thấy vẻ đẹp mà
nhìn thấy mình trần truồng. “Mắt hai người đã mở ra”. Câu Thánh kinh thật ngắn
ngũi diễn tả cách tinh tế sự đau thương: mở ra cũng là lúc đóng lại. A-đam –
E-và đã mở mắt, nhưng họ lẫn trốn không dám nhìn Thiên Chúa. Cả hai đã mở mắt
nhưng để tìm lá che thân, không dám nhìn nhau. Khởi đầu lịch sử nhân loại là
đôi mắt mù và sự mù loà chảy dọc theo thời gian mang tối tăm vào trong trần thế.
Chúa Ki-tô đã đến chữa lành
sự mù loà ấy, hàn gắn lại vết thương thưở sa ngã của Nguyên Tổ. Khi liên kết
phép lạ Chúa Giêsu chữa người mù từ thưở mới sinh với sự mù loà của Nguyên tổ,
ta mới thấy ý nghĩa sâu xa của mầu nhiệm Con Thiên Chúa đến trong thế gian.
“Mù từ thưở mới sinh” là mù
từ xa xưa, thưở địa đàng. Chúa Ki-tô đã mang ánh sáng cho thế gian. Ngài ban
cho nhân loại đôi mắt mới: Mắt Đức Tin. Từ tiến trình đến ánh sáng tự nhiên,
người mù có một hành trình tiếp cận ánh sáng đức tin. Chúa Giêsu chữa lành đôi
mắt thể lý và mắt tâm hồn của người mù. Chúa đã mở mắt đức tin để anh ta tin
vào Chúa. Anh ta tin vào lời Chúa là đi rửa mắt ở hồ Si-lô-ác và đã công khai
nói lên sự thật ca ngợi Chúa trước mặt những người Pha-ri-siêu đang tra vấn, khủng
bố anh: Chính tôi đây đã được người mà thiên hạ gọi là Giêsu lấy bùn xức mắt
tôi và bảo tôi hãy đi rửa ở hồ Si-lô-ác. Tôi đã đi, đã rửa và đã trông thấy.
Lòng bắt đầu rộng mở nên anh ta nhận ra: Nếu người đó không phải bởi Thiên Chúa
thì đã không làm được gì. Bởi đó, khi gặp lại Chúa Giêsu và được hỏi: “Anh có
tin Con Người không ?”thì anh đáp lại ngay: “Thưa Ngài, Đấng ấy là ai để tôi
tin ?” Chúa Giêsu tỏ mình ra cho anh: “Anh đã thấy Người. Chính Người đang nói
với anh đây”. Anh liền đáp:“Lạy Thầy, tôi tin.”
Bước nhảy của niềm tin được
kết tinh nơi thái độ quỳ xuống bái lạy. Qua việc chữa lành đôi mắt thể lý, Chúa
Giêsu trao ban ánh sáng đức tin cho đôi mắt tâm hồn. Thoát khỏi bóng tối triền
miên của cuộc đời, bát ngát một bầu trời mới khi anh được sáng đôi mắt. Lớn lao
hơn nữa là tâm hồn anh thênh thang chứa chan lòng mến, anh đã quỳ bái lạy với tất
cả lòng tin.
Phép lạ chữa người mù thưở
mới sinh là một dấu chỉ minh chứng: Đức Giêsu là sự sáng thế gian, đã chữa
lành sự mù loà của nhân loại với điều kiện: Tin vào Ngài. Chúa Giêsu cũng chữa
nhiều người mù loà tâm hồn. Ngài mở mắt cho Gia-kêu thấy được sự nguy hiểm của
tiền tài đối với phần rỗi (Lc 9, 1–10). Ngài mở mắt cho người đàn bà ngoại
tình, giúp chị từ bỏ quá khứ lỗi lầm (Lc 7, 36–50). Ngài mở mắt cho người trộm
lành giúp nhận ra lòng Chúa xót thương (Lc 23, 32–43 )...
Mỗi người chúng ta có lẽ
không hoàn toàn mù tối tâm hồn, nhưng có những điểm tối mà ta thấy được. Chẳng
hạn như những đam mê, tham vọng, hận thù, ghen ghét, kiêu căng, có thể làm ta
mù tối không nhìn thấy sự tốt lành nơi tha nhân. Có một số người chỉ nhìn thấy
điểm tối của người khác, chỉ nhìn thấy những lỗi lầm, những khuyết điểm mà
không nhận ra những gì là xinh đẹp, những gì là cao quý, thánh thiện nơi họ.
Cứ tiếp tục xét mình, ta sẽ
thấy có nhiều điểm tối, sự mù tối của tâm hồn rất nguy hại. Chỉ có ánh sáng của
Đức Kitô soi chiếu, chỉ có cái nhìn của Đấng tình yêu, mỗi người mới xoá tan
những điểm tối đó. Chỉ có sự cầu nguyện và tin tưởng vào Đấng là ánh sáng thế
gian, chúng ta mới có thể xua đuổi bóng tối ra khỏi tâm hồn và nhìn mọi sự
trong ánh sáng Tin Mừng Đức Kitô.
Đôi mắt là tuyệt tác của
thiên nhiên, là cửa ngỏ tâm hồn. Đôi mắt có thị giác và thị lực. Thị giác là khả
năng của đôi mắt có thể thấy. Thị lực là mức độ thấy của khả năng ấy. Thấy nhiều
hay ít. Thấy xa hay gần. Thấy rõ hay mờ. Người cận thị chỉ thấy được rất gần.
Người viễn thị thì thấy xa hơn. Cần có thị giác tốt và thị lực tốt thì đôi mắt
mới sáng ngời. Thị lực còn là của trí óc và của con tim. Có người chỉ thấy được
cái thế giới chật hẹp và ích kỷ của bản thân mình; có người thấy được hoàn cảnh,
tâm tư và nguyện vọng của người khác.
Thị lực còn là niềm tin.
Bar-ti-mê tuy mù nhưng lại có thị lực tốt. Anh đã thấy được Ðức Giêsu là Ðấng
Mes-si-a "Con Vua Ðavít". Anh thấy nhiều cái mà những người sáng mắt
không thấy. Anh thấy Chúa là con vua Đavít, là Đấng Thiên Sai, là Đấng Cứu Thế.
Anh thấy quyền năng và tình thương của Chúa có thể cho anh được sáng mắt. Anh
thấy bằng lòng tin. Chính vì lòng tin này mà Chúa Giêsu đã thương cứu chữa cho
anh sáng mắt. Anh mù, mắt không thấy Chúa, nhưng lòng đã thấy Chúa rồi vì anh
có lòng tin. Thị lực lòng tin cho anh tiếp nhận ánh sáng tình yêu đầy tràn hy vọng.
Lạy Chúa, xin cho con có
đôi mắt với thị giác và thị lực tốt. Để con nhận ra Chúa nơi anh em với những
cái hay cái tốt. Để con nhận ra Chúa nơi các kỳ công kiệt tác thiên nhiên. Để
con biết nhận ra Chúa nơi các vị đại diện Chúa. Và lạy Chúa, xin cho con được
thấy bản thân với những yếu đuối và khuyết điểm, biết nhận ra thân phận thụ tạo
lệ thuộc Đấng Tạo Hóa; từ đó con biết được ơn phúc là do lòng Chúa yêu thương
ban tặng, để con luôn biết dâng lời cảm tạ, tôn thờ, phụng sự và kính mến Chúa
với cả tâm tình con thảo. Amen!
Lm Giuse Nguyễn Hữu An