Thánh Laurensô là vị thánh
tử đạo Roma được biết đến nhiều nhất. Từ thế kỷ thứ IV, một mình Ngài ngoài các
thánh tông đồ, được kính nhớ với thánh lễ vọng. Sách nghi thức Đức Giáo Hoàng
Lêô thế kỷ VI có không dưới 14 lễ kính Ngài. Trời Trung Cổ đã có ít là 34 thánh
đường ở Roma dâng kính thánh nhân. Ngài là vị thánh bổn mạng thứ ba của thành
Roma.
Tại sao thánh Laurensô được
tôn kính cách đặc biệt như vậy? Thật khó mà trả lời được. Người nếu bản tường
thuật về cuộc tử đạo của Ngài là đúng sự thật, câu trả lời ấy sẽ rõ rệt. Sau
đây là tóm lược bản tường thuật ấy:
Là tổng phó tế của thánh
Xystô, Laurensô gặp Đức Giáo Hoàng đang bị bắt giữ và trách Ngài đã không cho
mình được chia sẻ triều thiên tử đạo với Ngài. Đức Giáo Hoàng hứa rằng trong
vài ngày nữa, Laurensô sẽ được lãnh phúc tử đạo, đau đớn hơn nhiều. Ngài còn
truyền cho vị tổng phó tế của mình hãy phân phát tài sản Giáo hội cho người
nghèo. Khi những lời này tới tai hoàng đế Đêciô, ông truyền bắt giam Laurensô.
Thánh nhân cải hóa được viên gác ngục Hippolytô. Bị điệu tới trước viên tổng trấn
Valrianô, Ngài được lệnh phải nhượng lại các tài sản của Giáo hội. Được dành
cho ba ngày để thâu thập của cải, Ngài đã mang tất cả tài sản phân phát cho kẻ
nghèo. Hết hạn Ngài dẫn họ tới trình với tổng trấn Valêrianô, như là tài sản của
Giáo hội. Viên tổng trấn nổi giận, buộc thánh nhân phải dâng lễ tiến các thần
minh.
Từ khước, thánh nhân phải
chịu mọi cực hình, bị nướng trên sắt nung đỏ. Trên giường chết lạ lùng này,
Ngài còn chế nhạo Đêciô, người đích thân ngồi ghế chánh án rằng: - Một bên đã chín rồi hãy chiên bên kia nữa
mà ăn.
Bản tường thuật khó tin nổi.
Tác giả đã lẫn lộn hai vị hoàng đế Đêciô và Valêrianô khi coi ông này là tổng
trấn dưới quyền ông kia. Hơn nữa, Đức Xystô không bị xử mà bị chặt đầu khi bị
giam.
Một cách tổng quát, người
ta công nhận rằng: thánh Laurensô là một trong bảy vị phó tế của Đức Xystô và
chịu tử đạo vào năm 158. Nhưng nếu Ngài chỉ bị chặt đầu như các bạn thì chắc
không đủ lý do để được tôn kính đặc biệt như vậy.