Là xác nào sống lại?
Xin cho con hỏi trong kinh
Tin Kính, có tín điều “tôi tin xác loài người ngày sau sống lại”. Cha xứ dạy
chúng con rằng chúng ta sẽ không sống lại với thân xác hiện nay vì nó đã bị
hoen ố bởi tội lỗi rồi nhưng thân xác sẽ phục sinh là một thân xác khác đang do
chính Chúa Thánh Thần cất giữ. Xin cho con biết có đúng như thế không ạ?
Chào bạn,
Nhiều người trong chúng ta cho rằng chỉ có
linh hồn ta là được về trời, còn thân xác là thứ nhơ nhuốc, đầy những xấu xa,
nên không thể được cứu. Vào những thế kỷ đầu, có rất nhiều trường phái triết học
cho rằng thân xác chính là tù ngục của linh hồn, là cái đã giam hãm linh hồn
con người. Hồn lìa khỏi xác cũng hệt như một cuộc giải thoát. Bởi thế, việc phải
trở lại kết hiệp với xác chẳng khác nào đưa hồn vào tù ngục. Chính vì lý do này
mà thánh Phaolo đã thất bại khi rao giảng về việc người chết sống lại tại Aten,
một thành phố đậm mùi triết coi thường thân xác và chỉ tin vào sự bất tử của
linh hồn (x.Cv 17,16-34). Ngoài ra, thật khó để có thể tưởng tượng được là khi
thân xác phục sinh thì nó sẽ thế nào. Thân xác phục sinh của tôi sẽ là thân xác
lúc tôi bao nhiêu tuổi? Những người đã chết từ hàng ngàn năm trước, xương cốt
đã thành tro, họ sẽ sống lại thế nào? Thậm chí, có những người đã chết không
toàn thây, bị thú dữ ăn thịt, xé xác… thì phục sinh ra sao? Còn nữa, chẳng lẽ
những người có thân hình xấu xí, bị thương tật, bị khiếm khuyết gì đó lại phải
sống thân xác tồi tệ này khi phục sinh? Nếu thế thì thà chẳng phục sinh còn
hơn!
Vậy tại sao Giáo Hội lại
tin rằng thân xác cũng phải phục sinh? Là bởi vì chúng ta chỉ có thể là con người
trọn vẹn khi có cả hồn (phần linh thiêng) và xác (phần vật chất). Nếu chỉ có hồn
hoặc chỉ có xác thôi thì không phải là ta. Thân xác là một phần của ta, hay thậm
chí có thể nói, nó chính là ta. Ta sẽ không thể nhận ra, tiếp xúc, đụng chạm với
ai nếu người đó không có thân xác, và ngược lại. Trong khi đó, Đức Giêsu đến thế
gian này là để cứu con người của ta một cách trọn vẹn, chứ không chỉ cứu linh hồn
ta mà thôi. Nếu Ngài chỉ cứu linh hồn ta thì Ngài đang cứu “cái gì đó”, chứ
không phải là ta. Đấng Cứu Thế đã muốn mặc lấy xác phàm và trở thành một con
người thực thụ chính là muốn cứu lấy cả “xác phàm”, phần vật chất của con người,
chứ không chỉ là phần thiêng liêng. Bởi thế, nếu thân xác không được phục sinh
thì việc xuống thế làm người của Đấng Cứu Thế trở nên vô nghĩa. Tin vào sự phục
sinh của thân xác chính là tin vào phẩm giá cao quý của thân xác và tin vào ơn
cứu độ mà Thiên Chúa ban cho con người xét như một tổng thể đầy đủ của hồn và
xác.
Nhưng phải làm sao để giải
quyết những vấn đề khúc mắc ở trên liên quan đến thân xác? Hay nói cách khác,
chúng ta cần phải hiểu như thế nào về sự phục sinh của thân xác? Dựa vào mặc khải
của Kinh Thánh và dựa vào lý trí, chúng ta có thể tìm được câu trả lời dù rằng
trong chúng ta, chưa ai trải nghiệm được điều này. Hơn hết, chúng ta có một mẫu
gương rõ ràng và khả tín nhất là chính Đức Giêsu phục sinh. Căn cứ vào những gì
Kinh Thánh nói với chúng ta về Đức Giêsu sau khi Ngài đã phục sinh, chúng ta có
thể biết chắc hai điều:
Thứ nhất, thân xác được phục
sinh phải là một thân xác đã chết vì nếu không chết thì cũng sẽ không có chuyện
phục sinh. Đó cũng phải là thân xác mà ta đang sở hữu đây vì nếu hồn của ta kết
hợp với một thân xác khác thì sẽ trở thành người khác, chứ không phải là ta. Nếu
Thiên Chúa làm nên một cái xác khác hoặc sử dụng cái xác của ai đó để kết hợp với
hồn của ta thì càng không phải là ta. Quả vậy, khi Đức Giêsu phục sinh, thân
xác phục sinh của Ngài là chính thân xác Ngài đã sống trước đó, với tất cả những
dấu đinh, vết sẹo (x. Lc 24,39). Thân xác Ngài phải như trước thì các môn đệ mới
nhận ra Ngài được. Nếu Đức Giêsu phục sinh với một thân xác khác thì hẳn là xác
chết của Ngài vẫn còn trong mộ. Nhưng thực tế là từ sau ngày phục sinh, không
ai – kể cả những kẻ thù của Ngài – có thể tìm thấy xác Ngài. Ngoài ra, thân xác
được phục sinh phải là thân xác mà ta có thể đụng chạm được cách cụ thể, chứ
không phải là một cái bóng mờ mờ ảo ảo. Đức Giêsu cũng khẳng định với các môn đệ
rằng Ngài vẫn “có xương có thịt”, chứ không phải ma (x.Lc 24,39). Chính Tôma là
người đã được Đức Kitô phục sinh cho đụng chạm vào cạnh sườn mình (x. Ga
20,27).
Thế nhưng – điều thứ hai và
điều rất quan trọng – thân xác phục sinh là một thân xác được biến đổi theo một
cách thức mà thánh Phaolo gọi là “mầu nhiệm” (1Cr 15,51), bởi vì “xác thịt và
khí huyết không thể thừa hưởng Nước Thiên Chúa” (1Cr 15,50). Ngài còn nói thêm:
“…tất cả chúng ta sẽ được biến đổi trong một giây lát… Cái thân phải hư nát này
sẽ mặc lấy sự bất diệt và cái thân phải chết này sẽ mặc lấy sự bất tử” (1Cr
15,52-53). Trong thư gửi tín hữu Philipphê, thánh Phaolo nói: “Người có quyền
năng khắc phục muôn loài, và sẽ dùng quyền năng ấy mà biến đổi thân xác yếu hèn
của chúng ta nên giống thân xác vinh hiển của Người” (Pl 3,31). Ở đây, ta thấy
thánh nhân nói rằng Đức Giêsu sẽ biến đổi “thân xác chúng ta” (chứ không phải một
thân xác lạ lẫm nào khác), và thân xác được biến đổi ấy sẽ giống như “thân xác
vinh hiển của Người”, nghĩa là thân xác phục sinh của Đức Giêsu thế nào thì
thân xác phục sinh của chúng ta cũng sẽ giống như vậy.
Như thế, thân xác phục sinh
của chúng ta sẽ là một thân xác không còn bị huỷ hoại, không còn vết tích của sự
dữ, không còn lệ thuộc vào thời gian không gian, không phải chịu một giới hạn
nào, không bị lão hoá, không bệnh tật…Thân xác ấy sẽ như thân xác của Đấng Phục
Sinh. Chúa sẽ thanh tẩy thân xác hư nát này của chúng ta thành một thân xác
thanh thiết và ngập tràn ân sủng. Thân xác ấy trông như thế nào, chẳng ai trong
chúng ta biết được, nhưng với mạch suy tư này, ta có quyền đi đến kết luận rằng
vào lúc phục sinh, người khác nhìn vào ta thì sẽ thấy ta và nhận ra ta (vì ta
có thân xác) và sẽ nhìn thấy nơi ta một sự sáng láng tuyệt đẹp, thanh khiết đến
lạ kỳ (vì những hậu quả xấu xa của sự dữ và tội lỗi làm cho thân xác của chúng
ta bị huỷ hoại và xấu đi đã bị ơn cứu độ của Đức Giêsu gỡ bỏ).
Nhưng với những trường hợp
như bị phanh thây, bị chặt đầu, tùng xẻo, hay thậm chí có rất nhiều các nhà
truyền giáo đã bị thú dữ hoặc các bộ tộc hoang dã ăn thịt, họ sẽ phục sinh như
thế nào? Họ đâu còn thân xác nữa mà phục sinh! Chúng ta biết rằng ngay cả những
người chết với một thân xác bình thường, thì sau một thời gian bị chôn vào lòng
đất , thân xác họ cũng không còn được nguyên vẹn. Thân xác của chúng ta, dù chết
cách nào đi chăng nữa, cũng sẽ bị mục nát và không còn hình hài. Cơ thể của
chúng ta sẽ tan ra, bị chia nhỏ, trở về với các nguyên tố hoá học. Thật khó để
chúng ta tưởng tượng là khi phục sinh, các nguyên tố này sẽ kết hợp lại với
nhau ra sao để làm nên con người ta trở lại. Tuy nhiên, nếu chúng ta tin rằng
Chúa là Đấng quyền năng, Ngài có thể biến từ không ra có tất cả mọi sự thì chuyện
làm cho một cái xác bị thối rữa được sống lại và biến đổi chẳng có gì là khó với
Ngài. Bạn có thể đọc trong sách Tiên Tri Ezekiel, chương 37,1-14, nói về thị kiến
mà Thiên Chúa ban cho vị Tiên Tri này để hiểu hơn về quyền năng của Thiên Chúa.
Trong đoạn này, Ezekial đã thấy Thiên Chúa ban Thần Khí nối các xương người chết,
lắp thịt gân… ban hơi thở để làm cho người chết sống lại. Những hình ảnh giúp
chúng ta nghĩ đến ngày chính mỗi người chúng ta cũng được cho sống lại trong
quyền năng của Thần Khí Đấng Phục Sinh.
Thánh Phaolo cũng lấy hình ảnh
hạt giống gieo vào đất và nảy mầm thành một cây mới để minh hoạ cho sự phục
sinh này. Khi chẻ đôi một hạt lúa, ta không hề thấy trong đó có cây lúa nào. Vậy
mà khi gieo xuống đất, tưới nước, bón phân, ta lại thấy chính tại nơi ta gieo hạt
lúa nảy sinh một cây lúa. Cây lúa này chính là hạt lúa lúc trước chứ không phải
từ một hạt gì khác, hay thậm chí là hạt lúa khác. Ta biết chắc rằng cây lúa này
từ hạt lúa kia mà ra, nhưng ta không biết được là tại sao hạt lúa lại trở thành
cái cây như vậy. Hạt lúa trước kia chính là cái cây mà ta đang thấy lúc này
đây. Hạt lúc không còn nữa, chỉ còn lại cây lúa. Nói cách khác, hạt lúa ấy đã
được biến đổi để trở nên một cái gì đó khác đi, hoàn hảo hơn, tràn đầy sức sống
hơn.
Hình ảnh minh hoạ này giúp
chúng ta hiểu về sự biến đổi thân xác diệu kỳ mà ơn phục sinh của Thiên Chúa sẽ
thực hiện trên chúng ta. Chúng ta chỉ đang ở trong giai đoạn “hạt lúa”, cần phải
chết đi trong niềm tin vào Đấng Phục Sinh, để Đấng ấy làm nơi ta một sự biến đổi
lạ thường chỉ “trong một giây lát, trong một nháy mắt, khi tiếng kèn cuối cùng
vang lên.” (1Cr 15,52).
Đề tài này vẫn còn nhiều
chi tiết cần bàn đến nhưng hy vọng một vài gợi mở nhỏ bé này đã đủ để giải đáp
thắc mắc của bạn cũng như khơi lên niềm hy vọng trong lòng bạn.
Thân ái,
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ
