Chuyện kể rằng, một người nọ
sau khi từ giã cõi đời và được về bên Thượng Đế, anh ta mạo muội xin phép Thượng
Đế cho anh ta được sống lại một vài giai đoạn trong đời anh ta. Sau khi suy
nghĩ và thấy anh này cũng có một đề nghị hơi lạ, Thượng Đế đã đồng ý. Anh ta
xin tiếp, “Thưa Ngài, sau mỗi quãng đời, xin cho con được dừng lại và về gặp
Ngài để hỏi một vài thắc mắc có được không?” Thượng Đế cũng tỏ vẻ vui lòng ưng
thuận. Vậy là người này trở lại kiếp người.
Anh ta làm lại một cậu học
trò với bao bận rộn với việc học hành, nhưng cũng không ít vui chơi hồn nhiên
giải trí. Nhưng khi phải vượt qua những kỳ thi, thì cậu học trò lại tỏ ra lo sợ.
Cậu ta lo sợ bị thi rớt, sợ bị điểm thấp, sợ bị chúng bạn chê cười,… Cậu ta xin
dừng cuộc đời lại đó và đi hỏi Thượng Đế. “Thưa Ngài, tại sao con phải lo sợ những
chuyện thi cử?”. “Con lo sợ chúng vì con đã nhìn cuộc đời của con như thể chỉ
có chuyện thi cử mà quên đi những chuyện khác xung quanh con.” Thượng Đế trả lời.
Anh ta trở lại dương thế và
tiếp tục làm người. Giai đoạn này, anh ta có người yêu, lập gia đình, có con và
tưởng chừng như anh ta đã vượt qua những nỗi lo sợ của thời trẻ con. Thế nhưng,
anh ta vẫn lo sợ. Anh sợ vợ anh phản bội, con anh không đủ sức khỏe, công việc
làm ăn không ổn định. Anh dừng cuộc đời lại và đi hỏi thượng đế. “Thưa Ngài, dù
biết rằng con đã không nhìn cuộc đời như trước đây nữa, nhưng sao con vẫn lo sợ?”
Thượng Đế đáp, “Con lo sợ vì con muốn sở hữu chúng vĩnh viễn; con không muốn bị
mất chúng. Con nên nhớ, điều gì con càng muốn nắm giữ, thì con càng lo sợ chúng
bị mất đi.”
Trở lại cuộc sống dương thế
lần thứ ba, giờ đây ở tuổi cao niên, sau bao tháng ngày sợ hãi, lo lắng, ông
già trông bình an và chấp nhận hơn. Ông không lo sợ bị mất vợ và lo lắng cho
con cái như trước đây. Nhưng trong tâm thức ông, một nỗi lo âu, sợ hãi vẫn ám ảnh
ông. Nỗi lo sợ của ông không còn là nỗi lo liên quan đến “cơm áo, gạo tiền” như
trước đây, nhưng ông lại sợ bị lãng quên những công trạng của thời trai trẻ;
ông lo những thành quả ông góp cho đời sẽ bị mất dấu tích. Kỳ lạ thay, ông lại
lo không còn được cảm nếm những nỗi lo sợ của thời học trò, của thời thiếu
niên, của người thanh niên mà ông đã trải qua. Ông quá tò mò nên quay về hỏi
Thượng Đế, “Thưa Ngài, tại sao những điều lúc trước làm con lo sợ, thì bây giờ
con lại sợ không còn được cảm nếm những nỗi sợ ấy nữa?” Thượng Đế đáp, “Con
yêu! Chừng nào con còn sống trong quá khứ, muốn quay trở lại quá khứ; và chừng
nào con còn lo nghĩ về tương lai, muốn làm chủ lấy tương lai, thì con còn sống
trong sợ hãi. Cha không có quá khứ, Cha không có tương lai. Cha chỉ có hiện tại.
Nơi nào không có hiện tại, nơi đó không có bình an.”
Quý bạn thân mến, mẫu chuyện
tưởng tượng trên cho ta thấy rằng, đời con người xem chừng như cứ bị bao trùm hết
nỗi lo sợ này đến nỗi lo sợ khác: Nỗi lo sợ của đứa trẻ mới bước vào đời, nỗi
lo sợ của người thanh niên về tương lai, và nỗi lo sợ của vị cao niên về quá khứ
của mình bị đánh mất. Vậy nỗi lo sợ ấy đến từ đâu, và lý do gì mà ta lo sợ?
Suy gẫm thấu đáo ta có thể
nhận thức rằng, hoàn cảnh “đáng sợ” không thực sự đáng sợ như ta tưởng, nhưng
điều làm ta lo sợ chính là ta lo sợ điều chưa xảy ra. Chúng ta thường sợ điều
chưa xảy đến hơn là điều đã xảy đến. Nếu quí bạn có dịp trò chuyện với các bệnh
nhân mang những căn bệnh nan y, thì có rất nhiều người cho rằng, điều đáng sợ của
họ bây giờ không phải là căn bệnh họ đang mang, mà là những điều khác. Nỗi sợ của
họ bây giờ không còn là căn bệnh nữa, nhưng là sợ bị bỏ rơi, bị cô đơn, bị quên
lãng, và biết bao nhiêu nỗi sợ không tên khác. Kỳ thực thay, dù ai trong chúng
ta cũng đã không ít một lần bị bỏ rơi, cũng đã không ít có một lần kinh nghiệm
cô đơn, và bị người đời quên lãng; biết là như thế và đã trải qua kinh nghiệm
nhiều lần như thế trong đời rồi, nhưng con người vẫn lo sợ chúng; con người vẫn
rối lên khi đối diện chúng.
Thưa bạn, bạn cũng như tôi
đã trải nghiệm những lo sợ mà có lúc đã làm chúng ta mất ăn mất ngủ ở lứa tuổi
học trò, ở tuổi xuân, ở những hoàn cảnh khắc nghiệt nhất (người thân ra đi, bị
tù đày tra tấn...) Xét cho cùng, cuối cùng nỗi lo sợ này cũng chỉ có thế thôi,
có phải không? Thế thì những nỗi sợ hôm nay – giây phút này – ngay lúc này,
cũng chỉ là một phần của kiếp làm người của chúng ta mà thôi. Hãy nhìn chúng
như là một phần đời của chúng ta để giúp chúng ta nâng cao giá trị đời mình, chứ
đừng để chúng trở thành nỗi ám ảnh bao trùm những vẻ đẹp của giây phút hiện tại.
Thưa bạn, hôm nay tôi mời gọi
bạn hiểu sâu hơn ý nghĩa thực của giây phút hiện tại. Vì thực ra cuộc đời của bạn
chỉ có hôm nay, giây phút này chứ không phải hôm qua hay ngày mai. Và dù bạn có
lo sợ điều gì lớn lao đến mấy đi chăng nữa, mỗi ngày bạn cũng phải đi qua 1440
phút. Vậy bạn muốn sở hữu 1440 khoảnh khắc bình an, tự tại hay là 1440 nỗi âu
lo, sợ hãi???
Br. Huỳnh Quảng
